HPV aşıları, farklı HPV tiplerine karşı koruma sağlayan çeşitli versiyonlarda üretilmiştir. Şu anda dünya genelinde kullanılan üç farklı HPV aşısı bulunmaktadır:
1. Cervarix (Bivalan Aşı) – 2’li Aşı
Koruduğu HPV tipleri: HPV 16 ve 18
• Rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlar.
• Genital siğillere karşı koruma sağlamaz.
• Daha çok kadınlara önerilir.
2. Gardasil (Quadrivalan Aşı) – 4’lü Aşı
Koruduğu HPV tipleri: HPV 6, 11, 16 ve 18
• Rahim ağzı, anüs, vulva, vajina kanserine karşı korur.
• Genital siğillere karşı da koruma sağlar.
• Hem kadınlara hem erkeklere uygulanabilir.
3. Gardasil 9 (Nonavalent Aşı) – 9’lu Aşı
Koruduğu HPV tipleri: HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 ve 58
• Rahim ağzı, anüs, vulva, vajina ve diğer HPV ile ilişkili kanserlere karşı en geniş koruma sağlar.
• Genital siğillere karşı da koruma sağlar.
• Günümüzde en geniş koruma sağlayan HPV aşısıdır ve hem kadınlar hem erkekler için önerilir.
Hangi Aşıyı Olmalıyım?
• En iyi seçenek Gardasil 9’dur çünkü en fazla HPV tipine karşı koruma sağlar.
• Gardasil 4 ve Cervarix de koruyucu olup, özellikle rahim ağzı kanserine karşı etkilidir.
• Türkiye’de Gardasil 9 ve Gardasil 4 daha yaygın olarak bulunur.
HPV aşısını yaptırmadan önce bir doktora danışmak en doğru karar olacaktır.
HPV aşılıyken HPV pozitif çıkmak mümkündür. Bunun birkaç nedeni olabilir:
1. Aşı Olmadan Önce HPV ile Bulaşmış Olmak
• HPV aşısı önceden var olan enfeksiyonu tedavi etmez, sadece gelecekteki enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
• Eğer kişi aşı olmadan önce HPV ile enfekte olmuşsa, aşı olduktan sonra test sonucu pozitif çıkabilir.
2. Aşının Kapsamadığı HPV Tipleriyle Enfekte Olmak
• HPV aşıları en yaygın ve yüksek riskli HPV türlerine karşı koruma sağlar (Gardasil 9: 9 tip, Gardasil 4: 4 tip, Cervarix: 2 tip).
• Ancak HPV’nin 200’den fazla türü vardır ve aşı bunların hepsine karşı koruma sağlamaz.
• Eğer bir kişi aşının içermediği bir HPV tipiyle enfekte olursa, test sonucu pozitif olabilir.
3. Bağışıklık Sisteminin Tepki Vermesi İçin Zaman Gerekmesi
• HPV aşısı, tam koruma sağlamak için tüm dozların tamamlanmasını ve bağışıklık sisteminin yanıt vermesini gerektirir.
• Eğer kişi aşı sürecindeyken veya hemen sonrasında HPV ile temas ederse, pozitif test sonucu alabilir.
4. Yanlış Pozitif veya Laboratuvar Hataları
• HPV testleri bazen yanlış pozitif sonuç verebilir.
• Yanlış pozitiflik, laboratuvar hatalarından veya testin hassasiyetinden kaynaklanabilir.
HPV Pozitifseniz Ne Yapmalısınız?
• Jinekolog veya enfeksiyon hastalıkları uzmanına danışın.
• Hangi HPV tipinin pozitif çıktığını öğrenin (yüksek riskli mi, düşük riskli mi?).
• Düzenli smear testi (Pap smear) ve HPV testlerini yaptırmaya devam edin.
• Bağışıklık sisteminizi güçlü tutun (sağlıklı beslenme, sigaradan uzak durma, stres yönetimi).
Sonuç: HPV aşısı çok güçlü bir koruma sağlar ama %100 değildir. Bu yüzden aşı olmuş olsanız bile düzenli kontrolleri ihmal etmemek önemlidir.
HPV testleri, vücudunuzda HPV virüsünün varlığını tespit etmek ve hangi tip HPV’nin mevcut olduğunu belirlemek için kullanılır.
İşte en yaygın HPV testleri:
1. HPV DNA Testi
Ne yapar?
• Rahim ağzı hücrelerinde yüksek riskli HPV türlerini (örneğin HPV 16, 18 ve diğer kanserle ilişkili türleri) tespit eder.
• HPV enfeksiyonu olup olmadığını ve hangi türlerle enfekte olunduğunu gösterir.
Kimler için önerilir?
• 30 yaş üstü kadınlara rutin tarama testi olarak önerilir.
• Pap smear sonucu anormal çıkan kadınlar için ek test olarak istenebilir.
Nasıl yapılır?
• Rahim ağzından (serviks) bir fırça veya pamuklu çubuk ile hücre örneği alınarak laboratuvarda analiz edilir.
2. HPV Genotipleme Testi
Ne yapar?
• HPV DNA testi gibi çalışır, ancak hangi HPV tipinin mevcut olduğunu detaylı olarak belirler.
• Özellikle HPV 16 ve HPV 18 gibi en yüksek riskli türlerin tespitinde önemlidir.
Kimler için önerilir?
• HPV DNA testi pozitif çıkan kadınlar için hangi tipin olduğu belirlemek amacıyla yapılabilir.
3. Pap Smear (Papanicolaou) Testi
Ne yapar?
• HPV’nin neden olduğu hücresel değişiklikleri (rahim ağzında kanser öncüsü lezyonlar veya kanser hücreleri) tespit eder.
• HPV testi ile birlikte kullanılabilir (HPV-Co Test olarak adlandırılır).
Kimler için önerilir?
• 21 yaş ve üzerindeki kadınlar için düzenli tarama testidir.
• HPV testi negatif çıksa bile hücresel değişiklikleri tespit etmek için yapılır.
Nasıl yapılır?
• Rahim ağzından alınan hücre örneği mikroskop altında incelenir.
4. HPV PCR Testi
Ne yapar?
• HPV’nin DNA’sını tespit eden çok hassas bir testtir.
• HPV’nin varlığını erken aşamada bile tespit edebilir.
Kimler için önerilir?
• Şüpheli vakalarda, düşük viral yük taşıyan hastalarda veya özel durumlarda istenebilir.
Erkekler İçin HPV Testleri Var mı?
• Erkeklerde rutin HPV testi önerilmez.
• Ancak, anüs, penis veya ağız-boğaz bölgesinde HPV şüphesi varsa biyopsi veya PCR testi yapılabilir.
Hangi Testi Yaptırmalısınız?
• 21-29 yaş: Pap smear önerilir, HPV testi genellikle yapılmaz.
• 30 yaş ve üzeri: HPV DNA testi + Pap smear önerilir.
• HPV pozitif çıkanlar için: HPV genotipleme testi yapılabilir.
Daha fazla bilgi ve test seçimi için jinekolog veya kadın doğum uzmanınıza danışmanız en doğrusu olacaktır.
HPV 34 Tip Testi Nedir?
HPV 34 tip testi, insan papilloma virüsünün (HPV) 34 farklı alt tipini tespit eden bir genotipleme testidir. Bu test, yüksek ve düşük riskli HPV türlerini belirleyerek kişinin taşıdığı HPV tiplerini detaylı olarak analiz eder.
Ne İşe Yarar?
• HPV DNA’sını analiz ederek, 34 farklı HPV tipini tespit eder.
• Yüksek riskli (kanserle ilişkili) ve düşük riskli (genital siğillere neden olan) HPV türlerini ayırır.
• Hangi HPV tipinin bulaştığını kesin olarak belirler, böylece kişinin kanser riski değerlendirilir.
Hangi HPV Tipleri Test Edilir?
Bu test, özellikle şu HPV tiplerini belirleyebilir:
✅ Yüksek Riskli (Kanserle İlişkili) HPV Tipleri:
• HPV 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68
• Bu tipler rahim ağzı kanseri, anüs kanseri, vajina, vulva ve penis kanserine neden olabilir.
✅ Düşük Riskli (Genital Siğillere Yol Açabilen) HPV Tipleri:
• HPV 6, 11, 40, 42, 43, 44, 53, 54, 55, 61, 62, 64, 67, 69, 70, 71, 72, 73, 81, 82, 84, 85, 89
• Genital siğillere ve hafif hücresel değişikliklere neden olabilir, ancak kanserle ilişkilendirilmez.
Kimler İçin Önerilir?
• HPV DNA testi pozitif çıkanlar (hangi tiplerin mevcut olduğunu belirlemek için).
• Pap smear sonucu anormal olanlar (hücresel değişikliklerin nedenini anlamak için).
• Rahim ağzı kanseri riski olan kişiler (yüksek riskli HPV tiplerinin varlığını kontrol etmek için).
• HPV taşıdığından şüphelenen bireyler.
Nasıl Yapılır?
• Rahim ağzından veya diğer ilgili bölgelerden (anüs, boğaz gibi) sürüntü örneği alınır.
• PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu) veya genetik testler kullanılarak HPV’nin tipi belirlenir.
Sonuç Nasıl Yorumlanır?
• Pozitif sonuç → Test edilen HPV tiplerinden biri veya birkaçı tespit edilmiştir.
• Negatif sonuç → Test edilen 34 HPV tipinden hiçbiri bulunmamıştır.
Bu test, HPV’nin vücutta var olup olmadığını ve hangi tipin mevcut olduğunu kesin olarak belirleyerek doktorların en uygun takip ve tedavi planını oluşturmasına yardımcı olur. Test sonucunu değerlendirmek için bir kadın doğum uzmanına veya enfeksiyon hastalıkları uzmanına danışmak en doğru karar olacaktır.
HPV 14 Nedir?
HPV 14 testi, insan papilloma virüsünün (HPV) 14 yüksek riskli tipini tespit eden bir testtir. Bu test, özellikle rahim ağzı kanseri (serviks kanseri) ve diğer HPV ile ilişkili kanserlerin riskini değerlendirmek için kullanılır.
HPV 14 Testi Hangi Tipleri Kapsar?
Bu test, yüksek riskli yani kanser yapma potansiyeli olan 14 HPV tipini tespit eder:
✅ En Yüksek Riskli Tipler:
• HPV 16 ve HPV 18 → Rahim ağzı kanserlerinin büyük çoğunluğundan sorumludur.
✅ Diğer Yüksek Riskli HPV Tipleri:
• HPV 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68
• Bu tipler rahim ağzı, anüs, vajina, vulva, penis ve baş-boyun kanserleriyle ilişkilidir.
HPV 14 testi, bu 14 tipten birinin veya birkaçının vücutta olup olmadığını gösterir, ancak düşük riskli HPV tiplerini (örneğin HPV 6, 11 gibi genital siğillere neden olan tipleri) kapsamaz.
HPV 14 Testi Nasıl Yapılır?
• Rahim ağzından (serviks) sürüntü örneği alınarak laboratuvarda analiz edilir.
• PCR (Polimeraz Zincir Reaksiyonu) yöntemi ile virüsün DNA’sı tespit edilir.
• Genellikle Pap smear ile birlikte yapılır (HPV-Co Test).
HPV 14 Testi Kimler İçin Önerilir?
• 30 yaş üstü kadınlar (rutin tarama için).
• Pap smear sonucu anormal çıkanlar (kanser riski açısından değerlendirme için).
• HPV DNA testi pozitif olanlar (hangi tipin var olduğunu belirlemek için).
• Rahim ağzı kanseri riski taşıyanlar.
Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
✅ Negatif Sonuç:
• Test edilen 14 yüksek riskli HPV tipinden hiçbiri tespit edilmedi.
• Kanser riski düşük. Ancak düzenli taramalar devam etmeli.
⚠️ Pozitif Sonuç:
• Test edilen 14 HPV tipinden biri veya birkaçı tespit edilmiştir.
• HPV 16 veya 18 çıkarsa → Kanser riski daha yüksektir, kolposkopi ve ileri tetkikler gerekebilir.
• Diğer yüksek riskli tiplerden biri çıkarsa → Düzenli takip gerekir.