Bir Devadır Kekik
Türkiye’de en fazla ihracatı yapılan baharatlardan olan Kekiğin birçok faydasının olduğunu öğrenince yemeklerinizi kekikle süslemek isteyeceksiniz.
Türkiye’de Thymus, Origanum, Satureja, Tymbra ve Coridothymus isimli beş cins bulunmaktadır. Bu cinslerin alt dalı olan birçok türleri de bulunmaktadır. Ülkemizde geniş yayılım göstererek hasat edilen kekiğin temel bileşeni olan ve bitkiye kokusunu veren timol ve karvakroldür. Bu bileşenlerin yanı sıra faydalarının sebebi olan kekiğin uçucu yağında terpineol, linalol, simol, p-simen ve borneol gibi bileşenler bulunmaktadır. Türkiye’deki kekikler incelendiğinde karvakrol açısından zengin olduğu tespit edilmiştir. Kekik günümüzde bir çok alanda yerini almış olup baharat olarak yemeklerde, kokusu bakımından kozmetikte ve uçucu yağları içermesi ile tıpta kullanılmaktadır.
Kekiğin Faydaları
• Karvakrolce zengin olması dolayısı ile antibakteriyal ve antifungal etkiye sahiptir. Bu sayede besinlerin raf ömrünü uzatır.
- • Hazımsızlık, mide yanmaları gibi şikayetleri azaltıcı etkisi bulunmaktadır.
- • Üst/alt solumun yolu enfeksiyonu ve ilişkili öksürüklerde gara olarak kullanılabilmektedir.
- • Ağız-diş rahatsızlıklarında veya hijyeni açısından önemli bir etkisi bulunmaktadır.
- • Bronşit, astım gibi rahatsızlıklara iyi gelir.
- • İdrar söktürücü özelliğine sahiptir.
- • Sinir sistemine fayda sağlayarak rahatlatır.
- • Kas ve kemik ağrılarına iıi gelmekte olup gut, romatizma, kas ağrılarına karşı faydalı olduğu belirtilmektedir. .
- • Yapılan araştırmalarda kötü kolesterolün düşmesine yardımcıdır.
- • Vücutta bulunan dopamin ve serotonin seviyelerini arttırır. Bu iki hormon depresyonu önleyici hormonlar olması sebebi ile sinir sistemine karşı faydalıdır.
• Yüksek antioksidan kapasitesi sayesinde kansere ve tümörlere karşı da savaşır.
• Baharat veya çay olarak genel faydaları belirtilmiştir.
Tüketim Önerisi
12 yaş ve üstü çocuk ve yetişkinlerde 1-2 g kurutulmuş taze ot veya demleme şeklinde tüketilebilir.
Kekik Çayı
1 yemek kaşığı kurutulmuş kekikin üzerine kaynamış su dökülerek 5-10 dakika demlenerek elde edilebilir.
Kimler Kullanmamalı
• Kekiğe karşı alerji/ duyarlılık gösterenler
- • Akut gastrit,
- • Kan sulandırıcı ilaç kullananlar
- • Emzirme ve hamilelik döneminde
- • Kekik çayını yüksek tansiyonu olanlar
- • Çoklu ilaç kullanımlarında
• Kekik çayı tüketimi açısından kişilerin öncelikle doktor ve/veya diyetisyenlerine danışmaları kişilerin sağlıkları açısından daha yararlı olacaktır.
Bilmeniz Gerekenler
Türkiye'de yüzlerce çeşidi olduğundan her bir kekikin içindeki polifenol ve bileşen yüzdeleri farklıdır. Güvenilir ve işlenmesinden emin olduğunuz yerlerden satın almaya gayret ediniz. İçindeki etken bileşenleri analiz edilmiş kekik örneklerinin tercih edilmesi, kişiye fayda verebilmesi açısından önemlidir.
Kekik yağı Olarak Bildiğiniz yağların en az %2,5’inde uçucu yağ bulunması istenir. Ürünleri almadan bu gibi kontrollerinin yapılmış olmasına dikkat edin ve özellikle belirtin.
Kekik çayı, tiroid bezi fazla çalıştırabileceğinden ötürü dikkatli kullanılması gerekmektedir. Ancak kullanmadan önce doktor ve/veya diyetisyeninize danışınız.
Toplama tarihi üzerinden 1 yıl geçmeden tüketilmesi gerekmekte ve 4-6 haftadan uzun süre kekik çayı tüketilmemelidir.
Ülkemin Sağlıklı Baharatlarından Kekik’e Sofralarınızda Yer Verin Sağlıklı Yaşamı Seçin.
Uzm. Dyt. Şevval ARAZ