Trakea (Tracheitis) hastalığında ön tanı, boğaz iltihaplanmaları, bronş iltihaplanmaları, farenks ve larinksin iltihaplanmaları ile kendini belli etmektedir. Bu rahatsızlığın görülebilecek ana semptomları ise göğüs ağrısı ve öksürüktür. Trakeanın, gövde uzunluğu yaklaşık 10-15 cm Boyutunda olup içi boş bir tüptür. Anatomik bakımdan alt ve üst kısımlara ayrılmakta olup 1.si boyun kısmında, 2.side torasik denilen bölgede yer almaktadır. Larinks treaka soluk borusunun dokusunda meydana gelen iltihaplanmalar ödem haline geldikçe kan damarları ile dolmaya başlar. Bu durum uzun bir süre devam ederse soluk borusu mukozası ilk başta hipertrofik, hastalığın kronikleşmesi durumunda ise atrofi olacak şekilde solgun ve ince bir hale gelmesine neden olur.
Trakeit (Soluk borusu) tanısı, şiddeti gitgide artan öksürük biçiminde, soluk borusunda meydana gelen ağrılar, halsizlik, nefes darlıkları ile ortaya çıkmaktadır. Genelde virüs ve bakterilerin neden olduğu hastalıklar, çocukları fazlasıyla etkilemektedir. Yetişkinlerde meydana gelen trakeit rahatsızlıkları ise genelde alkol ve sigara kullanımlarından meydana gelmektedir. Trakeit soluk borusu rahatsızlıkları, genelde bakteri kaynaklı olup trakea, solup borusuna tıp diline verilen bir addır. Trakea soluk borusu, akut trakeit soluk borusunun tahriş olmasına ve bakteri iltihaplanmalarına denmektedir. Bu rahatsızlıklar en fazla, nezle, grip gibi üst solum yolları iltihapları ile gelişmektedir. Genelde bakteri kaynaklı gelişen bu hastalık, yetişkinlere nazaran çocuklarda daha sık görülmektedir. Bu olay, çocuklardaki soluk borusunun yetişkinlere nazaran daha dar olması sebebi ile salgı ve mukusların tıkanmasına yol açmakta. Trakeit rahatsızlıkların en önemli nedeni, soğuk algınlığıdır. Trakeit rahatsızlıklarının en önemli nedenleri arasında, soğuk algınlığı gelirken, tozların tahriş edici etkileri ve vücut bağışıklıklarının zayıf düştüğü anlar da gelmektedir. Bu duruma, alerjiler, diyabet vb. Gibi metabolik rahatsızlıklar da eşlik etmektedir. Trakeit soluk borusu rahatsızlıklarının genel sebeplerini ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Nezle ve grip vs. Soğuk algınlığına dayalı rahatsızlıklar
- Akciğer, kalp ve böbrek rahatsızlıkları
- Alkol ve sigara kullanımları
- Boğaz enfeksiyonları
- Burun enfeksiyonları
- Alkol ve sigara tüketimi, trakeit (Soluk borusu) rahatsızlıklarının genel nedenleri arasında gösterilebilmektedir.
Soluk borusunda ağrılar var ve kuru öksürük şeklinde gelişen ataklar söz konusu ise bu belirtiler genelde, üst solunum yolarına bağlı olarak gelişmektedir. Bunlar, üst solunum rahatsızlıklarına bağlı olarak krup hastalıklarına benzer şekilde gelişen kuru öksürük ataklarıdır. Buna ilaveten nefes darlıkları, göğüste acıma ve sıklıkla yüksek ateş şeklinde olan rahatsızlıkları kapsamaktadır. Soluk borusunda meydana gelen enfeksiyon ve bakteriler, ağız içinde de yaraların oluşmasına sebebiyet vermektedir. Enfeksiyon sebebi ile bağışıklığı düşen kişilerin vücudu halsiz ve bitkin olmaktadır. Trakeit rahatsızlıkları bilhassa çocuklarda hızlı bir şekilde tedavi altına alınması gerekmektedir. Bunun nedeni, ilerde oluşabilecek zatürre ve bronşit komplikasyonlarının önüne geçilmesi açısından önem arz etmektedir. Trakeit rahatsızlığı tanısı, muayene sırasında kolayca konulabilmektedir. Buna ilaveten röntgen ve kan tahlilleri gibi tetkikler de istenebilmektedir.
Trakeit (Soluk Borusu) Tedavisi
Trakeit (Sooluk borusu) tedavisi süresinde istirahat etmekte önem arz etmektedir. Tedavi esnasında, öncelikle soluk borusunda tahrişe neden olan öksürük ve huzursuzluğun giderilmesi amacıyla nemlendirmeler ile destek tedavileri yapılmalıdır. İltihap giderici ilaçlar, ılık sıvılar tüketilmesi ile vücut ağrısı semptomlarının giderilmesi önlenmektedir. Bakteriyel enfeksiyon cinsi hastalıklarda, antibiyotik kullanımları gerekebilmektedir. Gelişim esnasındaki enfeksiyonların giderilebilmesi için istirahat edilmesi de çok önem arz etmektedir. Tedaviye kısa zamanda başlandığı zaman, trakeit rahatsızlıkları iyileşmektedir. Trakeit rahatsızlıklarında bağışıklığın güçlü olması gerekmektedir.
Trakeit (Soluk borusu) rahatsızlığının 2. tedavi yöntemi ise cerrahi müdahalelerdir. Soluk borusunun dar olması söz konusu ise başvurulan tedavi yöntemleri, cerrahi yöntemleridir.
Trakeit rahatsızlıklarından korunmak için enfeksiyonların yoğun olarak görüldüğü zamanlarda stres kontrolleri, uyku düzeni, dengeli beslenme şekilleri büyük bir öneme sahiptir. Bunun dışında alkol ve sigara tüketiminden uzak durulması gerekmektedir. Ayrıca aşırı soğuk veya aşırı sıcak besinlerin tüketilmemesi, kıyafetlerin hava sıcaklıklarına göre düzenlenmesi ve rüzgârlı havalardan korunmak önemlidir.
Trakeit (Soluk Borusu) Komplikasyonları Nelerdir?
Trakeit (Soluk borusu) rahatsızlığına bağlı olarak gelişen üst solunum yolu enfeksiyonlarının oluşabilecek komplikasyonları, istenmeyen durumlara sebebiyet verebilmektedir. Şöyle ki; hastalığın akciğerlerde ilerlemesi neticesinde, zatürre görülebilmektedir. Bunun yanı sıra ani solunum yetmezlikleri ve toksik şok sendromları gibi büyük hadiselere sebebiyet verebilmektedir.
Trakeit Rahatsızlıklarında Meydana Gelen Krup Hastalığı Nedir?
Trakeit (Soluk borusu) tanısı ve tedavisi sürecinde uygulanacak aşamalar kadar Krup hastalığı süreçleri de bir hayli önem taşımaktadır. Krup hastalığının halk arasında bilinen adı ile ‘Yalancı Difteri’, ‘Akut Larenjit’ veya ‘Yalancı Kuşpalazı’dır. 6 ay ve 3 yaş aralığında çocuklarda sıklıkla görülebilen ‘Akut Laringotrakeobronşit’ yani Krup hastalığı, üst solunum yolu tıkanıklığına bağlı olarak gelişen bir enfeksiyon hastalığıdır. Krup rahatsızlığı, nefes borusu şişmesine bağlı olarak gelişen nefes darlığı ve öksürük şikâyetlerini barındırmaktadır. Özelikle bahar ayları ve sonbahar, kış aylarında sıklıkla görülebilen bu rahatsızlığın temel nedeni, virüslerdir.
Erişkenlere nazaran bebek ve küçük çocuklar, küçük ve dar hava yollarına sahip olmaktadır. Bu nedenle çocuklarda, hava yollarında meydana gelen çok az miktarda bir ödem bile hava yollarının tıkanmasına sebebiyet vermekte, bu da solunum tıkanıklarının oluşmasına zemin hazırlamaktadır.
Krup Başlangıcı
Krup rahatsızlığı, genelde hafif ateşlerin de eşlik etmiş olduğu üst solunum yolları enfeksiyonu bulguları neticesinde başlamaktadır. Bu belirtilere eşlik eden seste kabalaşma veya kalınlaşma, ses kısıklıklarıdır. Hastalar, bu durumda bilhassa geceleri tipik belirtiler ile kendini gösteren havlar tarzında öksürükler ve buna eşlik eden horlamalar ( Stridor) yaşamaktadır. Nefes borusunda tıkanıklık arttıkça da nefes almalarda güçsüzlükler, huzursuzluklar, ağız ve tırnaklar da morarmalar meydana gelmektedir.
Krup rahatsızlığı bulaşıcı olmakla birlikte bu hastalıkta ateş, her zaman meydana gelmeyebilir. Krup belirtileri, sıklıkla geceleri çocuklar yatar pozisyonda iken ağırlaşmaktadır. Krup hastalığında olan kişilerin %5 ile %10’u hastanede tedavi görmektedir. Krup hastalığı tıbbi durum gerektiren acil bir rahatsızlıktır. Hastaların öksürmesi ile veya hapşırdıklarında havada oluşan damlacıklar nedeniyle veya direkt temas halinde bulaşabilir.
Viral krup hastalığında, antibiyotik tedavilere ihtiyaç duyulmamaktadır. Çocuklarda huzursuzluk meydana geliyor ise ve çocuklar, daha çok oksijene ihtiyaç duyuyor ise soğuk buhar tedavilerinin sonlandırılması gerekmektedir. Bu durumda, çocuğun daha fazla nefes almasını kolaylaştırabilmek amacı ile yatarken başını yüksek tutmak gerekmektedir. Ayrıca çocuğun ağlama sırasında, nefes darlıkları artacağından dolayı çocuğun mümkün olduğunca sessiz ve sakin bir ortamda olması gerekmektedir. İlaç tedavileri olarak ‘Kortikosteroid’ verilmektedir. Kortikosteroidler, nefes borusundaki girişleri ve ses tellerindeki ödemi azaltmada etkin rol oynamaktadır. Buna ilaveten ‘Nebulize’ adı verilen buhar tedavileri de uygulanmaktadır. Nefes darlığı problemi belirgin olan kişilerde ‘Epinefrin’ adı verilen buhar tedavileri uygulanabilmektedir. Eğer nefes darlığına ilave olarak ateş belirtileri de var ise hastanın ateş düşürücüler ile ateşini kontrol etme yoluna gidilmeli ve bol sıvı alınması sağlanmalıdır.
Ailelerin Yapması Gerekenler:
- Çocuğu sakinleştirerek serin ve temiz havada kalmasını sağlamak.
- Soğuk havalarda pencerelerin 10-15 dakika aralığında açık kalmasını sağlayarak çocuğun nefes almasını kolaylaştırmak.
- Sıcak havalarda, buzdolabı karşısında çocuğun nefes almasını kolaylaştırmak
Çocukta, bilinç bulanıklığı, hırıltılı solunumlar, nefes alma sırasında yaşanan zorluklar önem arz etmektedir. Bu belirtilerin yanı sıra çocukta yüksek ateş, deride ve tırnaklarda morarmalar söz konusu ise kısa zaman içerisinde en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerekmektedir.