Kan Şekeri Nedir?
Kan şekeri, vücuttaki hücrelerin enerji üretmek için kullandıkları bir maddedir. Vücut, kan şekerini glikoz olarak adlandırdığı şekerden üretir. Kan şekerinin düzeyi, vücudun ihtiyaç duyduğu enerjinin miktarına göre değişir. Örneğin, açlık hissettiğimizde kan şekeri düşer ve yemek yediğimizde yükselir.
Kan şekeri düzeyi, özellikle diyabetik olan kişiler için önemlidir. Diyabet, vücudun insülin hormonunu doğru bir şekilde kullanamamasından kaynaklanan bir sağlık sorunudur. İnsülin hormonu, vücuttaki glikozun hücrelere girmesini ve enerji üretilmesini sağlar. Diyabetik olan kişilerde, vücut yeterli miktarda insülin üretemeyebilir veya insülini doğru bir şekilde kullanamaz. Bu nedenle, diyabetik olan kişilerin kan şekeri seviyelerini düzenli olarak izlemek ve kontrol etmek önemlidir.
Şeker seviyesini düşürmek için aşağıdaki adımları deneyebilirsiniz:
Düzenli olarak egzersiz yapın: Egzersiz, şeker seviyesini düşürmeye yardımcı olur ve aynı zamanda kilo vermenize de yardımcı olur.
Sağlıklı bir diyet takip edin: Özellikle yüksek miktarda tatlı ve şekerli yiyeceklerden uzak durun. Bunun yerine meyve, sebze, tam tahıllı ekmek ve et gibi sağlıklı yiyecekleri tercih edin.
Sigarayı bırakın: Sigara içmek, şeker seviyesini yükseltebilir.
Stresi azaltın: Stres, şeker seviyesini yükseltebilir. Stres azaltmak için meditasyon, yoga veya diğer relaksasyon tekniklerini deneyebilirsiniz.
Düzenli olarak doktorunuzdan tavsiyeleri alın: Doktorunuz, şeker seviyenizi düşürmek için size reçete edebileceği ilaçlar ve diğer önerilerde bulunabilir.
Bu adımları uyguladığınızda, şeker seviyenizin düştüğünü görebilirsiniz. Ancak unutmayın, şeker seviyesi yüksek olan bir kişinin düzenli olarak doktor kontrolünde olması önemlidir.
Kan Şekeri Düşüren Yiyecekler
Aşağıdaki yiyecekler, kan şekeri seviyesini düşürmeye yardımcı olabilir:
Meyve: Özellikle kuru meyveler, kan şekerini doğrudan düşürmez, ancak kontrollü ve doğru şekilde tüketildiğinde kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olabilir.
Kuru üzüm ve incir gibi meyveler yüksek doğal şeker içerdiği için fazla tüketildiğinde kan şekerini yükseltebilir. Ancak, düşük glisemik indeksli kuru meyveler, lif içerikleri sayesinde kan şekerinin daha dengeli yükselmesine yardımcı olabilir.
Sebze: Sebzeler, yüksek miktarda lif içerir ve bu da kan şekerini düşürmeye yardımcı olur. Özellikle kuru fasulye, lahana ve havuç gibi sebzeler lif içeriği açısından zengindir.
Tam tahıllı ekmek: Buğday, arpa ve diğer tam tahıllar, kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Et: Et, protein içeriği nedeniyle kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Omega-3 yağ asitleri: Balık veya balık yağı gibi kaynakları, kan şekerini düşürmeye yardımcı olabilir.
Bu yiyecekleri tüketirken, miktarı da dikkate alın. Özellikle meyve ve sebze tüketiminde, fazla miktarda tüketilmesi kan şekerini yükseltebilir. Bu nedenle, doktorunuz veya diyetisyeninizle konuşarak doğru miktarlarda tüketim konusunda bilgi alabilirsiniz.
Kan Şekeri Nedir?
"Kan şekeri" (ya da glukoz), vücudumuzun en önemli enerji kaynağıdır. Glukoz, karbonhidratların (özellikle tatlandırıcıların, şekerlerin ve nişastaların) parçalanması sonucu oluşur ve vücudumuzun hücreleri tarafından kullanılır.
Kan şekeri düzeyi, vücudumuzun kan damarlarındaki glukoz miktarını gösterir. Normaldir, kişinin kan şekeri düzeyi 70 ile 100 mg/dL arasındadır. Eğer kan şekeri düzeyi bu aralık dışına çıkarsa, sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Örneğin, kan şekeri düzeyi çok yüksek olan kişilerde diyabet (şeker hastalığı) gibi bir sağlık sorunu olabilir. Diğer taraftan, kan şekeri düzeyi çok düşük olan kişilerde hipoglisemi (düşük kan şekeri) gibi bir sağlık sorunu olabilir.
Kan şekeri düzeyini etkileyen faktörler arasında yiyeceklerin tüketimi, fiziksel aktivite düzeyi ve vücuttaki hormonlar bulunur. Sağlıklı bir diyet ve düzenli fiziksel aktivite, kan şekeri düzeyini normal seviyelerde tutmaya yardımcı olabilir.
İdeal Kan Şekeri Ölçüsü Ne Olmalıdır?
Kan şekeri düzeyi, kişinin yaşı, cinsiyeti, vücut ağırlığı ve sağlık durumu gibi faktörleri de göz önünde bulundurarak belirlenir. Ölçümlerde kullanılan birim mg/dL'dir.
İdeal kan şekeri düzeyi, kişinin yaşına, cinsiyetine, vücut ağırlığına ve sağlık durumuna göre değişebilir. Genel olarak, sağlıklı bir yetişkin için ideal kan şekeri düzeyi şu aralıklarda olmalıdır:
Kan şekeri ölçümü yapılırken açlık hali: 70 ile 100 mg/dL
Kan şekeri ölçümü yapılırken 2 saat sonra yemekten sonra: 140 mg/dL veya daha az
Bu değerler genel bir rehber olup, her kişinin ideal kan şekeri düzeyi için doktorunuz veya diyetisyeninizle görüşmeniz önerilir. Doktorunuz veya diyetisyeniniz, sağlıklı bir diyet ve düzenli fiziksel aktivite programı önererek, kan şekeri düzeyinizi normal seviyelerde tutmanıza yardımcı olabilir.
Kan Şekeri Nasıl Ölçülür
Kan şekeri ölçümleri, kanınızdan bir miktar alınarak yapılır. Ölçüm için en sık kullanılan yöntem, glukometre (kan şekeri ölçer cihazı) kullanımıdır. Glukometreler, genellikle açıkta kullanılır ve kolunuzdan, parmak ucunuzdan veya yanağınızdan birkaç damla kan alınarak ölçüm yapılır.
Ölçüm için ihtiyacınız olan şeyler şunlardır:
Glukometre
Glukometre test şeridi
Lancet (özel bir iğne)
İşlem şu şekildedir:
Glukometreyi kullanmaya hazır hale getirin.
Glukometre test şeridini takın.
Parmak ucunuzdan, kolunuzdan veya yanağınızdan birkaç damla kan alın. Bu işlem için lancet kullanılır.
Kanınızı glukometre test şeridine damlatın.
Glukometre test şeridini bekleyin ve sonucu okuyun.
Kan şekeri ölçümleri, genellikle açlık hali ve yemekten sonra yapılır. Açlık hali ölçümleri, öğlen yemeğinden önce yapılırken, yemekten sonra ölçümler 2 saat sonra yapılır. Ölçümlerin düzenli bir şekilde yapılması, kan şekeri düzeyinizin kontrol altında tutulmasına yardımcı olabilir.
Not: Glukometrelerin doğruluk düzeyi biraz değişebilir ve ölçüm sonuçları laboratuvar testlerinden biraz farklı olabilir. Bu nedenle, doktorunuz veya diyetisyeninizle görüşerek, ideal kan şekeri düzeyinizi belirlemeniz önerilir.