Uçuk Nedir ?

Uçuk, Herpes Simpleks adı verilen bir virüsün bulaşmasıyla ortaya çıkan ve yaşam boyunca tekrar gözlemlenebilen viral bir enfeksiyondur. Uçuk vücudun pek çok bölgesinde çıkabilir. Bu virüsün iki türü mevcuttur. Herpes tip 1 dudak, ağız ve yüz çevresinde görürken Herpes tip 2 ise genital bölge ve anal bölgede görülür. Herpes 1 genellikle deri ile temas etme, öpüşmek veya kullanılan ortak eşyalar yolu ile bulaşabilir. Bununla birlikte her iki tip virüs de cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Uçuklar kişinin bağışıklık sistemine göre etkisi değişmektedir.

Bazı insanlarda bağışıklık sistemi güçlü ise bir hafta içerisinde geçebilirken bazılarında ise daha uzun süren hatta ağrı ve kaşıntılara sebebiyet veren durumlara yol açabilir. Bu ve benzeri durumlarda hekime başvurarak enfeksiyon için en uygun ilaç veya kremler kullanılabilir. Aynı zamanda olumlu sonuçlanabilen bir tedavi için enfeksiyonun çok ilerlemeden önce hekim kontrolüne alınması önem arz etmektedir.

Dudakta Çıkan Uçuklar

Dudakta çıkan uçuklar diğer bölgelerde çıkan uçuklara kıyasla daha hafif ağrıya sahiptir. Uçuk oluşması durumunda diğer insanlar ile yakın temastan kaçınılmalıdır. Ağız çevresinde oluşan ve kabarcık şeklinde görülen dudak uçukları, çeşitli kremler ile tedavi edilebilmektedir.

Gözlerde Çıkan Uçuklar

Gözlerde çıkan uçuklar, enfeksiyon nedeniyle korneayı etkiler ve kornanın yırtılmasına sebebiyet verebilir. Bununla birlikte gözlerde ağrı, kızarıklık, yanma, sulanma, iltihap ve çeşitli görme bozukluklarına da rastlanma ihtimali vardır. Örneğin başka bir bölgede uçuk çıksa bile o bölgeye dokunduktan sonra gözlere dokunmak ciddi problemlere yol açabilir. Bundan dolayı gözlere dokunulması son derece risklidir ve mutlaka gereken tedbirler alınmalıdır. Göz uçuklarının antiviral ilaç kullanımı ile tedavisi mümkündür ve virüs tam olarak yok edilemese de oluşturabileceği riskler azaltılır.

Uçuk Bulaşıcı Mıdır?

Vücudun çeşitli bölgelerinde görülen uçuk virüsleri bulaşıcı enfeksiyonlardan biridir. Cinsel ilişki yolu ile genital bölgelere bulaşabilir. Ağız ve dudak çevresinde çıkan virüsler ise cinsel ilişki yoluyla birlikte deri teması, öpüşme, tükürük sıvısından yayılan damlacıklar ve özellikle havlu gibi eşyaların ortak kullanımı sonucunda uçuk virüsünün bulaşıcı etkisinin görülme ihtimali vardır. Uçuklar herhangi bir kabarcık taşımasa bile yine de başkalarına bulaştırma ihtimali söz konusudur.

Herhangi bir belirti göstermeyen veya oldukça hafif şiddetteki belirtilere sahip taşıyıcılara rastlamak mümkündür. Bununla birlikte hormonal değişimler, regl dönemi, korku, stres, anksiyete ve diğer olası durumların etkisiyle vücudun çeşitli bölgelerinde uçuk çıkmasına rastlanabilir. Uçuklar çoğunlukla bağışıklık sistemi zayıfladığı zamanlarda oluşur. Uçukların oluşumu ve yayılımını engellemek amacıyla bağışıklık sistemine özen göstermek ve gerekli kontrolleri sağlamak önemlidir.

Uçuk Belirtileri Nelerdir?

Pek çok yerde görülebilen uçukların şiddeti farklıdır ve bu uçukların çeşitli belirtileri vardır. Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişmekte olup hafif veya ağır şiddette meydana gelebilir. Bu belirtilerden bazıları aşağıda verilmiştir.

• Kaşıntı ve kızarıklık
• Ateş
• Karıncalanma hissi
• Ağız kuruluğu
• Dudak kuruluğu
• Ağzın tahriş olması
• Dudaklarca kabarcık oluşması
• Diş etinin tahriş olması
• Lenf bezlerinin şişmesi
• Derinin tahriş olması veya su toplaması
• Ağrı ve yanma hissi

Uçuk Tanısı Nasıl Koyulur?

Uçuk belirtileri, bu virüse sahip olan kişilerde bağışıklık sisteminin zayıfladığı veya stresli olunan dönemlerde veya kadınlarda regl dönemi öncesinde meydana çıkar. Herpes simpleks virüsü genellikle kolayca tespit edilebilen bir virüs çeşididir fakat aksi durumlarda uçuktan örnek alınarak yapısı ve antikor üretimi gibi faktörler incelenir. Yapılan bu tetkik ve değerlendirmeler sonucunda uçuk tanısı netleştirilir. Herpes simpleks virüsü bulaştıktan sonra sinir hücrelerinin gövdelerine yerleşir ve uçuk zaman zaman tekrarlayan ataklara sebebiyet verebilir.

Uçuklar kaşıntı, yanma ve kızarıklık gibi belirtilerden sonra su toplayan kabarcıklara dönüşür. Bu kabarcıkların çeşitli kremler ile iyileşme süreci hızlandırılarak kabuklanması sağlanır. Kabuklar genellikle bir ile iki hafta içerisinde dökülmeye başlar ve böylelikle uçuğun iyileşmesi belirtiler başladıktan sonra çok uzun sürmez. Çeşitli kremler ile iz kalmadan tedavi yönteminin sağlanması amaçlanır.

Uçuk Tedavisi Nasıldır?

Günümüzde uçuk tedavisi için çeşitli antiviral ve kremler kullanılsa da herpes simpleks virüsüne karşı kesin bir tedavi yöntemiyle çözüm bulmak mümkün değildir. Antiviraller ile oluşan uçuk ve enfeksiyon kontrol altına alınmaya çalışılır ve böylece uçuk iyileşir. Ancak sonrasında herpes simpleks virüsü ömür boyu vücudun çeşitli bölgelerinde meydana çıkarak enfeksiyonu tekrar edebilir. Dolayısıyla günümüzde herpes simpleks virüsüne karşı kesinlikle yok edici bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bazı ağrı kesiciler uçuk olan bölgede meydana gelebilecek ağrı ve şişliği azaltabilir ve böylelikle uçuğu ellemek, dokunmak ve kaşımak gibi durumlarda azalmaya rastlanabilir.

Uçuk olan bölgeyle temas edip elleri başka yerlere dokundurmak son derece risklidir ve bulaşıcılığı arttıran bir durumdur. Uçukta oluşan kabarcıkları patlatmak iyileşme sürecinin zorlaşmasına sebebiyet verir. Çünkü kabarcıklar hiç ellenmediği veya dokunulmadığı takdirde daha hızlı kabuk bağlayabilecekken kabarcıkların patlatılması durumunda ise kabuk bağlama süresi ertelenir. Koparılan kabuklar ise dudak ve ağız çevresinde estetik bozukluklara sebebiyet verebilir. Dolayısıyla oluşacak herhangi bir baloncuğun patlatılması tedavi sürecini olumsuz yönde etkiler ve kesinlikle daha hızlı iyileştirmez.

Uçuk nedeniyle oluşan kabarcıkların patlatılması, koparılması veya herhangi bir tahribata ve tahrişe yol açabilecek bir davranış ile müdahale edilmesi durumunda uzun süreli geçmeyen ve estetik açıdan hoş olmayan kalıcı iz ve yaralara sebebiyet verme ihtimali vardır. Bununla birlikte yine uçuğa bilinçsiz müdahalelerde bulunulması durumunda yaralar daha çok enfekte olabilir ve çeşitli zararlı bakteriler üreyebilir. Bu virüs tekrar tekrar vücudun bağışıklığı düştüğü zamanlarda ortaya çıkabilir ve bunu kontrol altına almanın kesin bir çözümü yoktur. Vücudun çeşitli bölgelerinde çıkabilen uçuklara erken müdahale etmenin önemi büyüktür. Böylelikle hem uçuktan kaynaklı oluşabilecek ağrı, karıncalanma, su toplaması, kızarıklık, şişme ve yanma gibi hisleri azaltmak hem de uçuğun daha hızlı iyileşmesini sağlamak uçuk için daha da kolaylaşacaktır. Erken müdahalede bulunmanın virüsün zararlı etkilerini azaltması muhtemeldir.

Uçuk Tam Olarak Yok Edilebilir Mi?

Uçuk virüsü bulaşıcıdır ve vücuda bir kez alındıktan sonra yok edilmesi mümkün değildir. Uçuk sıklığı ve uçuğun çıkabileceği bölgeler kişiden kişiye değişmektedir. Bu sıklık ve uçuğun çıkacak olan bölgelerini tespit etme ihtimali yoktur. Herpes simpleks virüsü vücuda bir kez bulaştıktan sonra sinir düğümlerine yerleşir ve günümüzde hangi ilaç kullanılırsa kullanılsın vücuttan yok edilmesi veya tamamen atılması mümkün değildir. Vücuda girdikten sonra sinir düğümlerine yerleşen herpes simpleks virüsü, zaman zaman tekrar ortaya çıkabilir.

 Bu virüsü tetikleyen bazı durumlar da olabilir. Örneğin stresli dönemlerde, yorgunluk ve kas ağrısı olan dönemlerde, regl öncesinde, ateşli hastalıklarda, hormonal dengenin bozulduğu dönemlerde veya gereğinden çok daha fazla güneş ışığına maruz kalma gibi durumlarda uçuk virüsünün tetiklenerek daha çok meydana çıktığı gözlemlenmiştir. Herpes simpleks virüsü için kullanılan antiviral ilaç, çeşitli kremler ve haplar ile virüsün meydana çıkma süresi azaltılır. Böylelikle iyileşme sürecine olumlu yönde katkı yapan bu tedavi yöntemleri ile virüs tamamen yok edilemese de şiddetli belirtileri ve ağrıları yok etmede büyük olanaklar sağlar. Herpes simpleks virüsü vücuduna bulaşmış kişilerin, sağlıklı bir yaşam sürebilmeleri için bağışıklık sistemlerini güçlü tutmaları gerekmektedir.

Uçuk Virüsünden Nasıl Korunabiliriz?

Uçuk görünümü sebebiyle kızarıklık ve şişme gibi durumlara yol açabildiğinden estetik açıdan da pek hoş karşılanmaz ve günlük yaşamı etkileme ihtimali vardır. Vücudun çeşitli bölgelerinde çıkabilen uçukları belirti gösterdiği andan itibaren kontrol altına almak gereklidir. Uçuk virüsünü başkalarına yaymamak ve enfeksiyonu bulaştırmamak için gereken özen gösterilmeli ve çeşitli önlemler alınmalıdır. Bu önlemlerden bazıları aşağıda verilmiştir.

• Hijyen kurallarına uymak
• Elleri sık sık yıkamak
• Uçuklu bölgeye kaşımamak ve dokunmamak
• Uçuklu bölgeye dokunulması durumunda diğer yerlere el sürmemek
• Yakın temas halinden kaçınmak
• Hiç kimseyi öpmemek
• Özellikle bağışıklık sistemi çok zayıf olan bebeklerden uzak durmak
• Tükürük salgısını akıtmamak
• Yeme içme gereçlerini ayırmak
• Havlu ve tıraş bıçağı gibi kişisel eşyaları ortak kullanmamak
• Dudak kremi, ruj ve diğer makyaj malzemelerini paylaşmamak

Uçuğa İyi Gelen Şeyler Nelerdir?

Uçuk nedeniyle oluşabilecek hasarları giderebilmek amacıyla bağışıklık sistemini güçlendirmeye yarayan ilaçlar ve besinler tercih edilmelidir. Böylelikle uçuğun sebebiyet verebileceği zararlı etkiler azaltılıp şikayetler engellenebilir. Bağışıklık sistemini güçlendiren besin guruplarından bazıları şunlardır.

• Probiyotikler
• E ve C vitamini içeren besinler
• Bal
• Çinko
• Sarımsak
• Yeşil yapraklı sebzeler
• Bakliyatlar

Uçuk tedavisinde kesin bir çözüm bulunamadığından hem ilaçlar hem de besin takviyeleri ile uçuğun zararlı etkilerinin ortadan kaldırılmaya çalışılması gereklidir. Özellikle probiyotikler bu konuda bağışıklık sistemini doğal olarak güçlenmesine katkı sağladığı için ciddi rol oynarlar. Probiyotiklere örnek olarak yoğurt, süt, turşu ve sirke gibi besinler verilebilir. Bu probiyotiklerin ve diğer bağışıklık sistemine iyi gelen besinlerin düzenli olarak kullanılması durumunda uçuk çıkması bir ölçüde önlenebilir.