Kalp Yetmezliği

Kalp yetmezliği çeşitli sebeplere bağlı olarak kalp fonksiyonlarında yetersizlik görülmesi sebebiyle vücuda yeterli miktarda kanın pompalanmaması durumu olarak bilinmektedir. Vücudun temel görevlerinin yerine getirilmemesi de dahil olmakla birlikte birçok olumsuzluğa sebep olan bu tablo, oldukça ciddi olan bir sağlık problemidir. Bununla birlikte tedavi edilmemesi durumunda hayatı tehdit edebilecek boyutlara ulaşmaktadır. Kronik ya da akut olabilen kalp yetmezliği kalbin bir bölümünü ya da tamamını etkileyebilmektedir. Tedavisinde hastalığın ilerleyiş düzeyine göre çeşitli cerrahi girişimler ve ilaç uygulamaları yardımı ile vücuttaki kan dolaşımının sağlıklı bir şekilde devam ettirilebilmesi sağlanmaktadır. 

Kalp Yetmezliği Nedir? 

Sağlıklı olan bir kalp, vücudun bütün bölümlerine yeterli düzeyde oksijen ve kan ulaştırabilmesi için olması gereken şekilde çalışmakta ve bütün vücuda gerekli olan kanı pompalamaktadır. Kalp yetmezliğinde ise vücuda yeterli olan kanın pompalanamaması durumudur. Kalp bu durumu tolere edebilmek amacı ile genişlemeye ve büyümeye başlamaktadır. Ayrıca kalp yetmezliğinde kalp, olması gerektiği ritme oranla daha çabuk kasılarak yeterli olan kanı pompalamaya çalışabilmektedir. Bunun sonucunda kan damarlarında daralmalar oluşabilmekte, bu da önemli olan organ ve dokulara yeterli düzeyde kanın ulaşmasını engellemektedir. Sonuç olarak kalp çalışmasındaki bozukluklardan kaynaklı olarak organ ve doku hasarı oluşabilmektedir. Kalp yetmezliği hastalığına sebep olan birçok faktör bulunmaktadır. Hastalığın meydana gelmesinde bu faktörlerden biri ya da birkaçı birlikte rol oynayabilmektedir.

Kalp yetmezliğine sebep olan mekanizmaların birden fazlası bir arada bulunduğunda hastalığın ciddiyeti artabilmektedir. Hastalığın teşhisinin koyulduğu andan itibaren hastalığın boyutunu da göz önüne alarak bir tedavi planı belirlenmelidir. Oluşabilecek herhangi bir komplikasyonun önüne geçilebilmesi ve bununla birlikte hayat kalitesinin artırılmasına yönelik olan önlemler alınmalıdır. Kalp yetmezliği hastalığı ilerleyebilen, kronik bir hastalıktır. İlaç tedavileri ile kalp yetmezliğinin belirti ve bulguları kontrol altına alınabilmektedir. Ayrıca bazı durumlarda da kalp kası güçlenebilmektedir. Kalp yetmezliği hastalığı hafife alınabilecek bir hastalık değildir. En ufak bir belirti bile göz ardı edilmeden hekime muayene olunmalıdır.

Kalp Yetmezliği Belirtileri Nelerdir? 

Hastalığın şiddeti arttıkça kalp yetmezliği belirtileri, şiddetlenmektedir. Bununla birlikte birçok hastada benzer şekillerde görülen belirtileri içermektedir. En sık görülen belirtiler şöyle sıralanmaktadır; 

• İştah kaybı,
• Çabuk bir şekilde yorulma,
• Mide bulantısı,
• Nefes darlığı,
• Ani bir şekilde kilo artışı,
• Öksürük,
• Göğüs ağrısı,
• Beyaz ya da pembe renkli olan balgam çıkarma,
• Kalp çarpıntısı,
• Aritmi (nabızda düzensizlik ),
• Bacaklar, ayak bilekleri ve karında şişme ( ödem),
• Konsantrasyon bozukluğu ve sürekli uyku halinde olma,
• Geceleri sık sık idrara çıkma,
• Boyunda bulunan kan damarlarının belirginleşmesi gibi belirtiler yaşadığınız taktirde mutlaka bir doktora başvurmalısınız. 

Kalp Yetmezliği Sebepleri Nelerdir? 

Kalp yetmezliği genel manada kalbin farklı sebeplere bağlı olarak zayıfladığı ya da zarar gördüğü durumlarda meydana gelen bir hastalıktır. Vertiküllerin yani kalbin kan pompalama odacıklarının sertleşmesi, kalbin iki atışının arasında tam bir şekilde kan ile doldurulamamasına sebep olarak kalp yetmezliğine yol açabilmektedir. Bunun haricinde kalp kasının hasar görmesi ya da zayıflaması da ventriküllerin genişlemesine sebep olmaktadır. Bundan dolayı kanın vücudun bütün bölgelerine yeterli düzeyde ulaşmasına yetecek miktarda kan pompalayamamasına sebep olmaktadır. Kalp yetmezliğinin ortaya çıkmasında genetik faktörlerin de önemli bir rolü vardır. Ailesinde kalp yetmezliği hikayesi olan kişilerin bu hastalığa yakalanma ihtimali diğer bireylere göre daha yüksektir. Bu durumların haricinde kalp yetmezliği sebepleri arasında gösterilen faktörler şunlardır; 

• En sık görülen kalp yetmezliği nedenlerinden birisi kalp krizi sebebi ile kalbin zarar görerek kasılamaması durumudur.
• Koroner arter hastalığı
• Kalp kapakçıklarına ilişkin olan hastalıklar
• Doğumsal olan kalp hastalıkları
• Kardiyomiyopati (kalp kası hasarı)
• Aritmi (kalpte ritim bozukluğu)
• Hipertansiyon
• Miyokardit (kalp kası iltihabı)
• Tiroid hastalıkları, diyabet hastalıkları ve HIV gibi viral enfeksiyonların varlığı
• Sürekli kullanılan çeşitli ilaçlar
• Uyuşturucu ve alkol kullanımı
• Obezite

Kalp Yetmezliği Çeşitleri Nelerdir? 

Kalp yetmezliği kalbin yalnızca bir tarafında oluşabileceği gibi bazı durumlarda kalbin her iki tarafını da etkileyebilmektedir. Öncelikli olarak birçok olguda kalbin sol tarafı etkilenmektedir. Sol ventrikülün diyastolik ya da sistolik yetmezliği sonrasında sağ tarafta bundan etkilenebilmekte ve ortaya çift taraflı kalp yetmezliği çıkabilmektedir. Konjestif kalp yetmezliği olarak adlandırılmış olan kalp yetmezliği çeşidinde ise kanın kalbe girişinin ve çıkışının yavaşlaması sebebi ile vücudun bazı kısımlarında kan birikmesi söz konusudur. Bu durumda ayak bileklerinde, bacaklarda ve bazı durumlarda ise akciğerlerde şişliklere sebep olarak nefes darlığına ve çeşitli komplikasyonlara yol açmaktadır. Belirttiğimiz türlere ek olarak kalp yetmezliğinin kronik ya da akut olmak üzere 2 türü daha bulunmaktadır. 

Akut Kalp Yetmezliği 

Ani bir şekilde semptomların belirmesi ve sonrasında hızlı bir şekilde ortadan kaybolması ile gelişen kalp yetmezliği türü akut kalp yetmezliği olarak adlandırılmaktadır. Bu durum genel olarak kalp krizi geçirmiş olan hastalarda krizin hemen sonrasında görülmektedir. Bununla birlikte çoğu zaman kalp kapakçıklarına ilişkin birtakım sorunlara bağlı olarak meydana gelmektedir. 

Kronik Kalp Yetmezliği 

Kalp yetmezliği hastalığı vakalarının pek çoğu, kronik kalp yetmezliği grubu içerisine girmektedir. Bu tür kalp yetmezliklerinde görülen belirtiler zamanla iyileşme göstermez ve sürekli bir şekilde devam ederler. 

Kalp Yetmezliği Teşhisi Nasıl Koyulmaktadır? 

Yukarıda belirttiğimiz belirtiler ile birlikte sağlık kuruluşuna başvuran kişilerde tıbbi hikâyenin alınması ve fiziksel muayene yapılması sonrasında kalp fonksiyonlarının araştırılması amacı ile çeşitli tanı testleri uygulanmaktadır. Kalp yetmezliği teşhisi yapılırken kullanılan en etkili yöntem ekokardiyogramdır. Bu yöntem ile ses dalgaları kullanılmakta ve böylece kalbin ayrıntılı bir şekilde görüntüsü çıkartılabilmektedir. Bunun sayesinde kalpteki yapısal bozukluklar ve olası hasarlar tespit edilebilmektedir. Hastada görülen belirtileri meydana getiren sebebe ilişkin olarak teşhis koyulabilmektedir.

Fiziksel muayene esnasında vücutta ödem oluşan kısımların incelenmesi, kalp ritminin ve ritimdeki atış hızının dinlenilmesi, boyunda bulunan damarlardaki şişliklerin incelenmesi gibi birçok yöntem de koyulan tanının desteklenmesine yardımcı olmaktadır. Kalp yetmezliğine ilişkin olan belirtiler bir takım çeşitli akciğer ve kalp hastalıkları ile karıştırılabilmektedir. Bu sebeple bu tür hastalıkların birbirinden ayırt edilmesine yönelik ayrıntılı tanı testleri uygulanmaktadır. Kalp yetmezliği teşhisi koyulan kişilerin tedavi süreci hemen başlatılmalıdır. 

Kalp Yetmezliği Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır? 

Kalp yetmezliği tanısı alan kişilerde tedavi süreci için öncelikli olan amaç mevcut sağlık durumunun korunarak, hastalık evresinin ilerlemesini önlemektir. Bununla birlikte hastaların günlük hayatını olumsuz şekilde etkileyen komplikasyonların azaltılmasıdır. Bu amaç ile uygulanacak olan bazı cerrahi girişimler ve ilaç tedavileri, tedavi sürecinde sıklıkla kullanılan yöntemler arasında bulunmaktadır. Kalp yetmezliğine sebep olan ya da hastalığın şiddetini artıran aritmi, yüksek tansiyon, diyabet hastalığı, koroner arter hastalıkları gibi durumlara ilişkin olarak gereken yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavileri ve tıbbi beslenme tedavileri uygulanmaktadır.

Kalp yetmezliği olgularının pek çoğunda doktor tarafından uygun kullanım sıklığı ve doz ile bu hastalığın ilaçlarının kullanımı önerilmektedir. Bu ilaçlar ödem ve nefes darlığı gibi problemlerin hafiflemesini sağlamaktadır. Kalp fonksiyonlarının iyileşmesine yardımcı olmaktadır. Çeşitli durumlarda hastalığın evresi ve hastanın durumu da göz önüne alınarak bir ya da birkaç ilacın kombinasyonu olacak şekilde farmakolojik bir tedavi planlaması da tercih edilebilmektedir. 

Kalp yetmezliği hastalığında ilaç tedavisi haricinde kullanılan diğer bir tedavi yöntemi ise cerrahi operasyonlardır. Kalp kapakçığı onarımı ve değişimine ilişkin olan operasyonlar, koroner bypass ameliyatı, kalp nakli, kalp pili operasyonu ve damarlarda darlıkların ve tıkanıkların söz konusu olduğu hastalarda uygulanan balon ve stent operasyonları bu hastalıkta sıklıkla kullanılan başlıca cerrahi girişim türleridir. Bu girişimlerin temel amacı kalpte bulunan sertlik, yapısal bozukluk gibi problemlerin mümkün olduğu kadar tedavisinin edilmesi ve hastalığın kötüleşmesine sebep olabilecek faktörlerin ortadan kaldırılmasıdır. 

Kalp yetmezliği hayatı tehdit eden ciddi olan bir hastalıktır. Ancak erken teşhisi koyulan, doktor önerilerine uyum sağlayan ve tedavisi uygulanan hastalarda, hastalığın meydana getirdiği tehlikeleri minimuma indirgenmesi ve günlük hayatı kolaylaştırmak mümkün olmaktadır. Bunun için hastalığın teşhisi koyulan kişilerin doktorlarının verdiği öneriler doğrultusunda daha dikkatli ve daha özenli bir hayat sürmesi gerekmektedir. Eğer kalp yetmezliği belirtileriniz var ise bir sağlık kuruluşuna derhal başvurulmalı ve kalp muayenesinden geçmelisiniz. Kalp yetmezliği hastalığı teşhisinin koyulması durumunda erken dönemde gerekli olan önlemlerin alınması ile sağlıklı bir hayat sürebilir, ileride karşınıza çıkabilecek olumsuz durumlara karşı önlem alabilirsiniz.