Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri için öncelikle pankreas kanseri ve pankreasın tanımını bilmek gerekir. Pankreas, insan vücudundaki karnın arka bölümünde bulunmaktadır. Pankreasın uzunluğu ortalama olarak 15 santimetre olmaktadır. Vücutta oldukça önemli işlevlere sahiptir. İki önemli işlevi vardır. Bunlardan birisi sindirim için önemliyken ikincisi kan şekeri seviyesinin düzenlemesi açısından önemli olmaktadır. Yani pankreasın hem endokrin işlevi hem de ekzokrin işlevi bulunmaktadır.
Pankreas kanseri nedir? Pankreasın bölümdeki hücrelerdeki anormal bozulmalar sonucu kötü huylu bir takım tümörlerin ortaya çıkması ile pankreas kanseri meydana gelir. Pankreas kanseri bütün organa yayılım gösterebilmektedir yada pankreasın belirli bir bölümünde olabilmektedir. Pankreas kanseri çeşitli türlere sahip olmakla birlikte en yaygın olarak karşımıza çıkan çeşidi adenokanseri olmaktadır. Adenokanser hızlı şekilde ilerleyen bir kanser türü olmaktadır. Bu kanser türü çevre organlara, hücrelere ve dokulara hızlıca yayılım gösterebilmektedir.
Pankreas Kanserinin Belirtileri
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında, pankreas kanseri başlangıç aşamalarında çok fazla belirti vermediği için gizli ve sinsi bir şekilde ilerlemektedir. Genellikle pankreas kanseri ilerleyen dönemlerde ortaya çıkmakta ve belirti göstermektedir.
En çok yaygın olarak görülen belli başlı pankreas belirtileri;
- Karın ağrısı
- İştah kaybı
- Sarılık
- Kilo kaybı
- Kusma ve bulantı
- Halsizlik, bitkinlik ve yorgunluk
- İshal
- Sindirim zorluğu sorunları
- Dışkı renginin değişmesi
- Sırt ağrısı
- Aniden ortaya çıkan şeker hastalığı
- Depresyon gibi önemli semptomlar olmaktadır.
Pankreas kanserinin ileri evlerinde özellikle karında bir şişkinliğin oluşması önemli belirtilerdendir. Aynı zamanda, yetersiz beslenme sonucu hastalarda hızlıca kilo kaybı ortaya çıkmaktadır. Bir diğer önemli belirtisi sarılık olmaktadır. Özellikle erken dönemlerde pankreas kanserinin en önemli belirtisi sarılıktır. Sarılık ilk başlarda gözlerde kendini gösterir. Daha sonra deride sararma ortaya çıkar ve vücudun diğer bölümlerinde de yayılım devam eder. Bu da dışkının renginin değişmesine sebep olmaktadır. Bunun yanı sıra, pankreas kanserinin başlarında karın ağrısı hafif bir ağrı şeklinde olur. Fakat pankreas kanserinin ilerleyen evrelerinde karın ağrısı gittikçe şiddetini artırmakta ve karındaki ağrı sırta vurmaktadır. Aynı zamanda hastalığın çok ilerleyen dönemlerinde şişkinlik belirtileri daha çok kendini göstermektedir. Bununla birlikte, hazımsızlık ortaya çıkar.
Pankreas Kanserinin Nedenleri
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri belirlenebilmesi için kanserin nedeni önemlidir. Pankreas kanserinin neden oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Fakat sigaranın pankreas kanserine yol açtığı tespit edilmiştir. Aynı zamanda, obezite sorunu yaşayan kişilerde pankreas kanseri görülmektedir. Pankreas kanserinin %30'unun sebebi sigara kullanımıdır. Bununla birlikte şeker hastalığı sonucu pankreas kanserinin ortaya çıkması konusunda da bazı farklı görüşler bulunmaktadır. Genetik yapılar sebebiyle de yani ailesinde bir pankreas kanseri öyküsü varsa bu kişinin de pankreas kanseri olma ihtimali yüksektir. İlerleyen yaş önemli bir risk faktörüdür. Sağlıksız beslenme koşulları yani meyve sebzeden yoksun bir beslenme pankreas kanseri riskini arttırmaktadır. Bununla birlikte, kimyasal maddelere maruz kalan kişiler, vücut kitle indeksinin yüksek olan kişiler de pankreas kanseri riskine yakalanma oranı yüksek olmaktadır. Kronik hale gelmiş bir pankreas iltihabı bulunması, pankreas kanseri riskini arttırır.
Pankreas Kanserinin Tanısı
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında pankreas kanseri oldukça yavaş seyreden ve sinsi bir şekilde ilerleyen bir kanser türü olmaktadır. Bu yüzden belirtileri de çok net olmadığından dolayı pankreas kanserinin tanısının konması oldukça zor olmaktadır. Fakat ne kadar erken tanı konulursa tedavi seçenekleri de o denli artmaktadır. Bununla birlikte pankreas kanseri ne kadar erken bir şekilde tespit edilir ve tanısı konulursa tedavi yöntemlerinde başarı şansını da artmış olur. Pankreas kanserinin tanısının konulabilmesi için detaylı bir inceleme, analiz yapılması ve testler büyük önem taşımaktadır. Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında yapılan bu testler ultrasonografisi, laboratuvar tetkikleri, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme teknikleri olmaktadır.
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında pankreas tanısını koymak için öncelikle ultrasonografik görüntüleme testleri yapılmaktadır. Böylece görüntüleme yöntemi ile pankreas bölgesindeki önemli bilgiler elde edilmektedir. Bu bölgedeki kitlenin türü, yapısı, boyutu, bir kitlenin var olup olmadığı ve kitlenin diğer yapılarla arasındaki ilişki, damarsal yapılar tespit edilir. Laboratuvar teknikleriyle bazı değerler ölçülmektedir. Bilgisayarlı tomografi görüntüleme yöntemi ile pankreas tümörleri incelenir. Manyetik rezonans görüntüleme yani MR ile birlikte de pankreasta yer alan tümörün yapısı incelenir. Bu 2 inceleme ile birlikte hastanın tedavi yöntemi belirlenmektedir. Bütün yöntemler sonucunda tümörün doğru bir şekilde evresi de tespit edilir. Bunun için evreleme testleri yapılır. Tüm evreler değerlendirilerek uygun bir tedavi sürecinin başlatılması önemlidir.
Pankreas Kanseri Türleri
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında farklı pankreas kanseri türleri vardır. Cerrahi müdahaleye uygun olan ve ameliyat edilebilir pankreas kanseri türüne rezektabl kanseri denmektedir. Bölgesel olarak ilerlemiş kanser türü vardır. Geniş alana yayılan metastatik pankreas kanseri farklı bir türdür. Bir de tekrarlayan, yani nükseden pankreas kanseri bulunmaktadır.
Cerrahi müdahaleye uygun olan pankreas kanserine baktığımız zaman; burada bulunan tümör cerrahi tedavi ile alınabilecek durumdaysa tümörün alınması yöntemi yapılmaktadır. Tümör cerrahi yöntemle alındıktan sonra pankreas kanserinin tekrarlama riski de bulunur. Cerrahi yöntemlerle birlikte kemoterapi de uygulanır. Bölgesel olarak ilerlemiş pankreas kanserinde ise tümör diğer bölgelere yayılım göstermiş durumdadır. Cerrahi müdahaleye uygun olmayan bir tümör olmaktadır. Bu durumda tıkalı olan safra kanalının açılma işlemi yapılır yada ince bağırsağa müdahale edilme yöntemi uygulanabilir. Geniş alana yayılmış ve metastatik şekildeki pankreas kanserleri de karaciğere, karın içine, kemiklere, akciğere ve beyine sıçrayabilir, cerrahi müdahale yapılamaz. Tek başına radyoterapi bile başarılı olamaz. Geniş bir alana yayılmış olan metastatik pankreas kanseri türlerinde kemoterapi tedavisi daha uygun olmaktadır. Bu yöntem hastanın biraz daha yaşam süresini uzatma amaçlıdır. Pankreas kanserinin tekrarlayan türleri bulunmaktadır. Ameliyat edilmiş olsa bile sürekli olarak aynı yerde tekrarlayan ve nükseden kanserlerdir. Bu kanser türünde hastaya kemoterapi tedavisi uygulanabilmektedir.
Pankreas Kanseri Evreleri
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri değerlendirildiğinde pankreas kanserinin farklı evreleri vardır. 0 dediğimiz evrede herhangi bir yayılım yoktur. Bu aşamada görüntüleme testi yapılarak pankreas kanserinin 0 evrede olduğu görülebilir. Birinci evrede kanser büyümeye başlamıştır ve sadece pankreas bölgesinde bulunmaktadır. ikinci evrede ise kanser pankreas dışında büyür ve lenf bezlerine doğru yayılım göstermeye başlar. Üçüncü evrede kanser damar ve sinir gibi daha geniş alanlara yayılmaktadır. Dördüncü evrede kanser, karaciğer gibi birçok uzak organlara da yayılım yapmaktadır.
Pankreas Kanserinin Tedavisi
Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında pankreas kanserinin tedavisinde 3 farklı yöntem söz konusudur. Her hastanın yaşamış olduğu tümörün durumuna ve hangi evrede olduğuna göre tedavi yöntemleri farklılık göstermektedir. bu tedavi yöntemleri cerrahi ameliyat, radyoterapi uygulaması ve kemoterapi uygulamalarından oluşmaktadır.
Pankreas birçok organ için önemli işleve sahip olduğundan dolayı pankreas kanserinin tedavi sürecinde gastroenteroloji tıbbi onkoloji yada radyasyon onkolojisi gibi birçok alanda uzman olmuş doktorların bir araya gelerek koordineli bir şekilde çalışıp, pankreas kanseri tedavisi yürütülmektedir. Pankreas kanseri eğer çok ileri bir düzeydeyse ve çok uzak organlara yayılım yaptıysa bu durumda hasta cerrahi ameliyata uygun olmamaktadır. İleri evrelerdeki hastaların ağrılarını giderici, semptomları azaltıcı ve yaşamlarını birazcık daha uzatıcı cerrahi girişimler yapılabilir.
Pankreas kanserinin en uzak diğer organlara da yayılımı göstermiş olduğu bu hasta grubundaki ortalama yaşam süresine baktığımız zaman 3 ay ile 6 ay arasında olmaktadır. Hastalık eğer lokal olarak bir yayılım gösterdiyse hastanın ortalama yaşam süresi 6 ay ile 10 ay arasında olmaktadır. Pankreas kanseri oldukça zor bir ameliyat olmaktadır. Ameliyat sonrasında bir takım riskler vardır. Pankreas kanserinde whipple ameliyatı yapılmaktadır. Whipple ameliyatı yapıldıktan sonra sindirim sistemi şikayetleri ortadan kalkar.
Pankreas kanserinin tedavisinde radyoterapi yöntemi de kullanılmaktadır ve genellikle radyoterapi ve kemoterapi bir arada uygulandığında daha etkili ve daha başarılı sonuçlar alınır. Yöntemlerin bir arada uygulanması pankreas bölgesindeki kanserli tümörlerin küçülmesine yada yok olmasına yardımcı olabilecek bir tedavi yöntemi olmaktadır. Kemoterapide kanserli hücreleri yok etmek için bazı ilaçlar hastaya verilmektedir. Pankreas kanseri belirtileri tanı ve tedavi yöntemleri kapsamında cerrahi ameliyat yapılan hastalara daha sonrasında radyoterapi ve kemoterapi uygulanır. Eğer erken tanı ile tedavi yapılıp cerrahi işlem uygulanırsa hastanın iyileşme oranı %50'nin altında olmaktadır. Pankreas kanserinden korunmak için sigaradan uzak durmak, sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gerekir.