Obezite Tedavisi

Obezite Tedavisi 

Obezite en büyük sağlık sorunlarından birisidir. Dünyanın bir bölümü açlıkla mücadele ederken diğer bir bölümü ise obezite ile mücadele etmektedir. Hayat ve beslenme ile alakalı değişiklikler beraberinde obeziteyi getirmektedir. Obezite ise beraberinde diyabet, kalp-damar problemleri, hipertansiyon, kolesterol gibi problemleri de birlikte getirmektedir. Dünya sağlık örgütü (WHO)’ya göre obezite, yağ dokularında sağlığın bozulmasına yol açan anormal ölçüde yağ birikmesi sonucunda oluşmaktadır.

Obezite, sıklığı ve yaygınlığı günümüzde fazlasıyla artarak önemli bir soruna yol açmaktadır. Bu nedenle obezitenin tedavisi için en etkili yol, cerrahi tedavi yöntemidir. Belli bir kiloyu geçen hastalarda, cerrahi tedavi kaçınılmaz olmaktadır. Ancak cerrahi yöntemlere başvurmadan önce, diyet ve egzersiz yapılması önerilmektedir. Eğer diyet ve egzersize rağmen kilolar, hala bir problem ise cerrahi yöntemler tercih edilmelidir. Obezite tedavisinde neredeyse altın standart haline gelen en önemli seçenek, ‘Tüp Mide’ olarak bilinen ‘Sleeve Gastrektomi’ operasyonudur.

Obezite Tedavisinde Cerrahi Karardan Sonraki Adımlar Nelerdir?

Aşırı kiloları nedeniyle doktor muayenesinden geçen hastaların öncelikle kan tahlilleri yapılmakta, nedenleri ve beraberindeki hastalıklar araştırılmaktadır. Hastanın endokrinolojik ve psikolojik değerlendirmeleri yapılmaktadır. Sonrasında beslenme ve diyet uzmanından yardım alınmaktadır.

Obezite Tedavisinde Sleev Gasretktomi (Tüp Mide) Ameliyatı

Bu operasyon sırasında, midenin sol kısmı tamamen alınmaktadır. Mideden alınan bölüm, midenin 1/3'ünden az değildir. Tüp mide ameliyatı, tamamen kapalı olarak gerçekleştirilmektedir. Hastanede yatış süresi, 5 ile 7 gün arasındadır. Operasyonu takip eden ilk yıl içerisinde hastalar, tüp mide ameliyatı sonrasında ideal kilolarına ulaşabilmektedir. Bu süre, hastanın uyumuna göre değişebilmektedir. Çünkü obezite cerrahisinde, cerrahi olarak kusursuz bir ameliyat gerçekleştirilse bile hastaların da yapması gereken kurallar bulunmaktadır. Obezite cerrahisi, hastalara sil baştan yaşamak için bir fırsat tanımaktadır. Fırsatın nasıl değerlendirileceği, yapılacak olan egzersizlere ve düzenli beslenmeye bağlıdır. Obezite cerrahisinin adeta starı olarak bilinen tüp mide operasyonu, obeziteyi tedavi eden tek cerrahi yöntem değildir. Obezite operasyonları, kısıtlayıcı, emilimi engelleyici ve kombine olarak 3 ana gruba ayrılmaktadır.

Obezite Tedavisinde Kısıtlayıcı Ameliyat Yöntemi

Kısıtlayıcı ameliyatın temel amacı, hastaları zayıflatmaktır. Emilimi engelleyici ameliyatlarda ise kilo kontrolü sağlamaktır. Kilo kontrolü ile zayıflamak, farklı kavramlardır. Kısıtlayıcı ameliyat yöntemi işlemleri, tüp mide, mide kelepçesi, mide katlama ve vertikal bantlı gasrtroplasti işlemleridir. Bu işlemlerin hepsinde, sadece mideye giren gıda azaltılmaktadır. Fakat hormonal bir müdahale olmadığı için hastaların açlıkları tam olarak kontrol altında değildir.

Obezitede Emilim Bozucu Ameliyatlar

Emilim bozucu ameliyatlar ise genelde obeziteye eşlik eden bir insülin var ise uygulanan işlemleri kapsamaktadır. Bu ameliyatlar, diyabet ve kilo kontrol sorununu konusunda profesyonel çözümler olsa da emilim problemi yaratmaktadır. Bu nedenle hastaların, bir bölümünün operasyonlardan sonra vitamin ve mineral takviyesi alması gerekebilmektedir.

Kombine Yöntemler

Kombine yöntemler olan ‘Mini - Gastric Bypass’ ve ‘Gastrıc Bypass’ ameliyatları da tıpkı bu ameliyatlar gibi emilimi kolaylaştırsa da emilim problemine neden olabilmektedir. Uygun vücut kitle oranı hastalarda, mide balonu ve endoskopik cerrahi işlemler de ameliyatsız endoskopik seçenekler olarak değerlendirilebilmekte ve uygulanabilmektedir. Balon yöntemi de endoskopik yöntemlerde kalıcı değil geçici etkisi bulunan yöntemlerdendir. Eğer hastaların ciddi bir insülin direnci yok ise bu operasyonlar en ideal yöntemlerdendir. Yatış süreci maksimum 1 gün olan bu işlemler sonrasında hastalar, günlük hayata rahatlıkla dönebilmektedir. Hastaların diyet ve egzersizlere dikkat etmesi halinde, bu operasyonlarla da kalıcı sonuçlar edebilmeleri mümkün hale gelmektedir.

En Sık Görülen Obezite Türü Hangisidir?

Obezite vakalarının büyük bir çoğunluğunu, alınan ve yakılan kalori arasındaki dengesizlikten dolayı oluşan en sık gözlenen obezite çeşidi olan klasik obezite oluşturur. Hipotiroidizm, Cushing sendromu gibi bazı hastalıklar obeziteye neden olabilmektedir.

Obezite Sorunu Yaşayan Kişilerde Böbrek Hastalığı Riski Yüksek Midir?

15-20 yıl süren araştırma sonuçlarından elde edilen bilgiler ışığında normal kiloya sahip olan bireyler ile kilolu bireyler karşılaştırılmış ve bir sonuç elde edilmiştir. Bu sonuca göre; fazla kiloya sahip bireylerde böbrek hastalığı gelişme riskinin %40-%80 oranında daha fazla olduğu görülmüştür.

Obeziteye Sebep Olabilecek Etmenler Nelerdir?

- Genetik faktörler

- Düzenli olarak egzersiz ve spor yapılmaması

- Düzensiz ve sağlıksız bir şekilde beslenme

-  Bazı hastalıkların (şeker hastalığı ve tiroid bezi) olması gibi

- Hormonal bozukluklar

- Kullanılan ilaçlar ( psikiyatrik - kortizon- doğum kontrol hapları) gibi faktörler obeziteye neden olabilecek faktörler arasında yer almaktadır.

Obezite Cerrahisinden Sonra Nasıl Beslenmelidir?

İlk 2 haftada sadece sıvı alınmakta olup 3. haftada sırf püre ile başlangıç yapılmalıdır. Toplam 5 hafta içerisinde bu adımları uygulamanız gerekmektedir. Sonrasında ise hastalar, yaklaşık 1 ay içerisinde normal ve günlük hayata rahatlıkla dönebilmektedir.

Obezite ve Vücut Kitle Endeksi

Bireyin obez olup olmadığına vücut kitle endeksi ile karar verilebilmektedir. Kişinin kilosunun vücudunun uzunluğunun karesine bölünerek elde edilmesi sonucu vücut kitle endeksi oluşmaktadır. Bireyin vücut kitle endeksi, 25 in altında ise ideal kilo olarak kabul edilmektedir. 25 ile 30 arası 1. derece obez , 30 ile 35 arası olan grup 2. derece obez , 35 - 45 arası 3. derece obez ve 45‘in üzeri ise morbid obez olarak değerlendirilmektedir.

Morbid Obezite Nedir?

Morbid obez, günümüzde modern çağın hastalıkları kapsamında değerlendirilmesinin yanı sıra ölümcül risk faktörler taşıyabilen ve tedavi gerektiren bir hastalıktır. Morbid obez, düzensiz beslenme ve hareketsizlikten kaynaklanmaktadır. Tedavi gerektiren bir hastalık olması açısından büyük bir öneme sahip olan bu hastalık beraberinde bazı hastalıkları da getirmektedir. Başta kalp-damar hastalıklarına, solunum rahatsızlıklarına, psikolojik sorunlara, hipertansiyona, kolesterol yüksekliğine neden olabilmektedir. Morbid obezite hastalığının tedavi aşamasında, diyetisyen kontrolünde kilo verme ve dengeli beslenme 1. planda yer almaktadır. Eğer bu tedaviler, hastaya bir fayda sağlayamıyorsa ameliyat düşünülmektedir.

Çocuklarda Obezite Nedir? Nasıl Anlaşılır?

Çocuklarda genellikle obezite dendiği zaman, aslında beslenmeye dayalı ve herhangi bir hormonal sebebe bağlı olmadan gelişen bir hastalık olarak anlaşılması gerekmektedir. Bu tür obezite çeşidi de birçok hastalığa zemin hazırlayabileceği için tehlikeli boyutta olabilmektedir. Yağ dokusunun normalin üzerinde olması, çocuk üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. O nedenle çocuğun takibi ve büyüme gelişmesinin de takibi göz önüne alınmalıdır.

Çocuğun büyümesi ve gelişmesinin takibinde prosertil değerleri bulunmaktadır. Bu değerler, daha önce istatistiksel çalışmalar ile hangi kilo değerinin çocuk için uygun olup olmadığına karar verilerek yapılan parametreleri kapsamaktadır. Bu anlamda çocuklarda obezite, çocuğun büyüme ve gelişmesinin en rahat takip edilebileceği parametreleri kapsamaktadır. Boyuna göre çocuğun kilosunun normalin üzerine çıkmaya başlaması, çocuklarda yağ dokusunun artmaya başladığının bir göstergesidir. Bunun sonucunda ise takibin sıklaştırılarak yapılması gerekmektedir.

Bunların dışında obeziteyi tanımlayabilmek için diğer ölçütlerde bulunmaktadır. Örneğin; vücuttaki yağ oranını ölçmeye dayalı ‘Biyoplastik Empalans’ ölçütü , suda ağırlık ölçümleri, beden- kitle endeksi gibi ölçütler kullanılabilmektedir. Beden- kitle endeksinde, çocuklarda farklı şekillerde sınıflandırma yapılabilmektedir. 0- 5 yaş gurubu olan çocuklarda beden -kitle endeksinin 16’nın üzeri olması durumunda obezite sınıflandırması olarak değerlendirilmektedir. Yani yetişkinlerdeki gibi 30’un üzerinde bir sınıflandırma yapılmamaktadır.

Obezite ve Egzersiz

Egzersiz yapmak, obezite hastalığı olan veya olmayan her insan için pek çok etki yaratmaktadır. Egzersiz programları, daha etkin kilo kaybı  ile verilen kilo kaybının daha uzun süre korunması bakımından çok etkili bir yöntemdir. Kilo kaybının yanı sıra egzersizin olumlu etkileri arasında kalp krizi ve yüksek tansiyon riskini azaltması da vardır. Kalp ve akciğerleri güçlendirerek kapasiteyi artırır. Kemik erimesini azaltır. Kalp ve damar hastalıkları riskini en aza indirir. Eklem bağlarını güçlendirir. Uyku kalitesini yükseltir. Bu bağlamda obezite ve egzersiz arasındaki ilişki ters orantılıdır diyebiliriz; egzersiz yapan kişinin obez olma ihtimali düşüktür ve egzersiz yapan birey daha sağlıklı bir yaşama sahip olur.