Bypass Ameliyatı
Bypass ameliyatı kalp ameliyatının en sık görülen şeklidir. Koroner arterler, kalp kasına kan sağlayan kan kanallarıdır. Risk faktörlerine maruz kalma nedeniyle daralabilir veya tamamen tıkanabilirler.
Koroner arter hastalığı, koroner arterlerin daralmasını tanımlar. Koroner arter baypas ameliyatı sırasında tıkanmış artere cerrahi olarak yeni bir kan damarı bağlanır. Bu yeni kanal, kalbin her zaman normal çalışması için ihtiyaç duyduğu kana sahip olmasını sağlar.
Bypass Ameliyatı Ne Zaman Yapılır?
Cerrahi baypas, koroner arterlerin daraldığı durum için popüler bir tedavi seçeneğidir. Kalbe kan sağlayan kan kanalları olan koroner arterlerdeki herhangi bir anormallik, bir bütün olarak vücut için önemli etkilere sahip olabilir.
Dolaşım tıkanıklıklarını onarmaya yönelik bir baypas yapmak için yapılan ameliyat, atan ve hareketsiz kalpler üzerinde yapılabilir. Baypas ameliyatı ile bağlantılı yüksek ölüm oranı, hastanın kalbinin durdurulmasını gerektiren tekniğin içerdiği muazzam tehlikeye ışık tutuyor.
Bir balon veya stent koroner arterin blokajını açamadığında bypass ameliyatı tipik olarak bir sonraki en iyi seçenektir. Bu işlem gerekli herhangi bir kalp kapakçığı ameliyatı ile veya çok sayıda damar tıkandığında da yapılabilir.
Bypass Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
Kardiyologlar, tespit ettikleri kalp hastalığını tedavi etmek için farmasötik tedavinin veya anjiyoplastinin tek başına yeterli olmayacağını belirledikten sonra, hastayı tedavi etmek için etkilenen bölgeyi bypass edebilirler.
Çok damar hastalığı olanlar, kalbin sol ventrikülünü besleyen damarlarda ciddi daralma, sol kalbi besleyen ana koroner arterde belirgin darlık olanlar, balon veya stent işlemi yetersiz olanlar, damarlarında darlık olan hastalar kalbi besleyen ve kalbi besleyen damarlarda darlık olan ve ameliyat gerektiren başka bir kalp rahatsızlığı olan hastalara bypass yapılabilir.
Bypass Ameliyatında Risk Faktörleri Nelerdir?
Bypass tedavisi başarılı olursa, çeşitli şekillerde faydalı olacaktır. Bu özel durumda örneğin hastanın kalp sağlığının normale dönmesini mümkün kılacak, kalbin gerekli miktarda temiz kan almasını sağlayacak ve hastanın yaşam kalitesini artıracaktır.
Baypas prosedürüyle bağlantılı çok çeşitli potansiyel tehlikeler vardır ve bunların hepsi hastanın yaşına ve genel esenliğine bağlıdır. Öte yandan, aşağıdaki insan kategorileri sıklıkla daha büyük risk altında kabul edilir:
- Ayrıca diyabeti olanlar, baypas ameliyatından sonra komplikasyon riski daha yüksektir.
- Obezite ile ilişkili hastalıklardan muzdarip olanlar, damar daralması ve tıkanması geliştirme riski daha yüksektir.
- Önceki kardiyovasküler veya serebrovasküler hastalık sizi yine de yüksek risk kategorisine sokabilir.
- Sızdıran kalp kapakçığı, kısıtlı kan akışı veya ritim anormalliği gibi önceden var olan rahatsızlıkları olanlar da daha yüksek risk altındadır.
Öte yandan, doktorunuz bu işleme ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsa ancak daha önce kalbinizden ameliyat olmuşsa, risk altında olanlardan biri olabileceğiniz için tekrar dikkat etmelisiniz. Doktorunuz bu seçeneklerin her ikisini de sizinle tartışacak ve daha sonra hangi alternatifin taktiksel açıdan en avantajlı olabileceği konusunda rehberlik sunacaktır.
Doktorunuz, mevcut her bir alternatifin olası yararlarını ve dezavantajlarını ayrıntılı bir şekilde açıkladıktan sonra, profesyonel görüşüne göre sağlığınız üzerinde en olumlu etkiye sahip olacak tedavi planını uygulayacaktır.
Bypass Ameliyatı Öncesi
Damar tıkanıklığı semptomları, arteriyel baypas cerrahisi ile tedavi edilir. Bu yordam sırasında temel koşul ele alınmaz. Ameliyat olmadan önce, kardiyovasküler hastalık riski taşıyanlar, yaşam kalitelerini artırmak ve mevcut kalp hasarı ilerlemesini durdurmak için önleyici çaba göstermelidir. Bu olmazsa, hasta kalp krizi olarak da bilinen enfarktüs olarak bilinen bir hastalığa yakalanmış olabilir.
Bypass ameliyatı olmadan önce deneyimli bir cerraha danışmak ve gerekli tüm teşhis testlerini tamamlamak çok önemlidir. Aynı zamanda hasta aldığı ilaçları doktoruna söylemeli ve cerrah enfeksiyondan korunmak için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Bypass Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Hastanın genel risk faktörlerine bağlı olarak, bir baypas prosedürünün tamamlanması için gereken süre birkaç saatten birkaç güne kadar olabilir. Kardiyak baypas ameliyatlarında açık ve kapalı cerrahi yaklaşımlar eşit oranda tercih edilmektedir. Bu hususlara ek olarak, aşağıdakiler bypass prosedürünün süresini etkileyebilir:
- İşlemin açık veya kapalı olması iyileşme süresini etkileyebilir.
- Kaç damarın bypass edilmesi gerektiğine bağlı olarak değişebilir.
- Her hasta için farklı olabilir.
Bir ameliyatın tamamlanması için gereken süre, birden fazla cerrahi tedavi gerektiriyorsa (örneğin, aynı ameliyat için hem kalp kapakçığı replasmanı hem de vasküler baypas gerekliyse) uzayabilir.
Koroner baypas operasyonları olarak da bilinen baypas prosedürleri, ortalama olarak üç ila altı saat arasında herhangi bir yerde sürebilir. Operasyonun süresi öngörülemeyen faktörlerden etkilenebilir.
Bypass Nasıl Uygulanır?
Göğüs kemiği kalbe ulaşmak için rutin olarak merkez boyunca bölünür. Kesik sayısı ve yerleşim açısından işlemden işleme değişir. 5 ila 6 cm uzunluğunda (pencere) bir kesi yapılarak bazı kalp kapakçıklarını ve ASD'leri onarmak mümkündür.
Radyal arter ve safen venin üst uçları aorta dikildiğinden, kan, kola giden damar yoluyla göğsün sıtma internanasına girer. Genellikle kalp kasını besleyen oksijen ve besin açısından zengin kan, yeni bir arter oluşturularak daralan veya tıkalı bölgeyi (bypass greft) atlamak için yeniden yönlendirilir.
Ameliyat sırasında birden altıya kadar herhangi bir yerde baypas damarı oluşturma imkanı vardır. Çoğu durumda, cerrah iki ila dört kan arterini atlamalıdır. Ameliyat sırasında hastanın damarları kullanıldığı için işlem tamamlandıktan sonra venöz yetmezlik riski yoktur.
Bu tür prosedürlerde, esas olarak yalnızca iç meme damarı kullanılır, bunu radyal arter ve safen ven takip eder. Ancak, bypass edilmekte olan damardaki darlık alışılmadık bir yerdeyse veya çok şiddetliyse hedef damarın yeniden konumlandırılması gerekebilir.
Safen damarı muhtemelen bu özel damar için en uygun yedek olacaktır. Yaşlı, kalıcı bir akciğer rahatsızlığı olan veya önemli bir kilo sorunu olan hastalar, meme internası için uygun adaylar olmayabilir. Ayrıca gerekli olmadıkça (yaşlılarda, insüline bağımlı diyabetli kişilerde veya kronik böbrek hastalığı olan kişilerde olduğu gibi) kol damarından kaçınılır.
Yaşlı, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), diyabetli veya kadın hastalar iki sıtma interneti için iyi aday değildir. Ameliyat sırasında hangi arterlerin kullanılacağına cerrah karar verir; ancak, iki sıtma defini önerilmemektedir.
Kalp ve damar cerrahisi için ilk adım, hastanın kalbi ve akciğerleri yapay bir dolaşım sistemine bağlanarak yapılan kalbi durdurmaktır. Kalp durdurulduktan sonra cerrah prosedürü (kalp-akciğer makinesi) yapabilir. Bazı durumlarda (örneğin, KOAH ve kronik böbrek hastalığını içerenler dahil), hala atmakta olan bir kalpte (kalp atıyor, pompa çalışmıyor) koroner baypas ameliyatı yapmak mümkündür.
Bypass Sonrası Neler Yapılmalı?
Baypas ameliyatı geçiren hastalar, tedaviye devam etmek için sıklıkla yoğun bakım ünitesine gönderilir. Yoğun bakım ünitesinde bakılan hastalar, yüksek vasıflı tıp uzmanları ve hemşirelerin gözetimi altındadır.
Her yatağın başında hastalara yardım etmeye hazır bir hemşire bulunur. Yoğun bakım ünitesinde ortalama kalış süresi tipik olarak üç ila dört gün arasındadır. Ancak bu sayı büyük ölçüde değişebilir. Hastanın durumuna göre değişiklik gösterebilir.
Üç gün sonra gerekirse yoğun bakımın devamı düşünülebilir. Hastanın uzun süre hastanede kalması bekleniyorsa, hastanın aile üyeleri ve diğer ziyaretçiler yoğun bakım ünitesine getirilmez. Katılan hekim ve hemşire zaman zaman hastaya yakın olanlara hastanın durumu hakkında bir güncelleme sağlardı.
Ameliyattan sonra idrar sondası, serum, rezistör ve kalp pili teli gibi çeşitli cihazlar takılır. Hasta odaya taşınmadan önce drenler çıkarılır ve yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) serum seviyeleri düşürülür. İkinci gün odanıza döndüğünüzde idrar sondası çıkarılmış olacaktır.
Baypas ameliyatı sonrası hastanın bol su tüketmesi ve tükettiği besinlerin nem içeriği bakımından da zengin öğünler tüketmesi önerilir. Hasta odadan çıktıktan sonra kendisine yiyecek ve içecek bir şeyler temin etmek hastanın sorumluluğundadır.
Bununla birlikte, bu süre zarfında, ilk önce birinci basamak doktorunuza danışana kadar yeni bir şey tüketmekten kaçınmalısınız. Ameliyattan sonra bağırsaklarınızla ilgili herhangi bir sorun yaşarsanız, derhal doktorunuza haber vermeniz gerekir.
Katılan doktorlar uygun fizik tedaviyi reçete edecektir. Fizyoterapist, hastanın ihtiyaçlarını karşılamak için daha hareketli ve aktif hale gelmesine yardımcı olacaktır. Bu noktada tıp uzmanlarının verdiği talimatları mümkün olduğunca doğru bir şekilde takip etmek esastır.
Ameliyat bittikten sonra hastanın kilosu ileriye doğru dikkatle izlenir. Bir kişinin hastaneden taburcu olduktan sonra kendini tamamen iyileşmiş sayabilmesi için geçmesi gereken süre kişiden kişiye önemli ölçüde değişebilir.
Bu dönemde fizyoterapistin tavsiye ettiği egzersizleri yapmak oldukça gereklidir. Göğsünüz üzerine uyumak rahatsız edici olabilir, ancak doktorunuzun önerdiği bir göğüs yastığı veya göğüs koruyucusu kullanarak ağrıyı biraz azaltabilirsiniz.