Parkinson hastalığı, gençlerde oldukça nadir olarak ortaya çıkmakta olup yaşlılarda daha sıklıkla görülmektedir. Parkinson hastalığı, nörolojik bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Parkinson hastalığı belirtisini, hastalar dinlenme halindeyken el parmaklarında yada kollarında titreme şeklinde göstermektedir. Bazı hastalarda ise hareketlerinde tutukluluk ve yavaşlama şeklinde belirti vermektedir. Hastalık oldukça yavaş bir şekilde ilerlemektedir. Bu yüzden hastalığın tam olarak ne zaman başladığı çoğu zaman bilinememektedir. Hastalığın en önemli ve belirgin olan semptomu dinlenme durumunda iken meydana gelen titremelerdir. Bazı belirtileri ise özellikle genç yaştaki hastalara baktığımız zaman, ayak parmaklarının aşağıya gelecek şekilde istemsiz olarak kıvrılması ve ayağın içe dönük şekilde kasılması ve bu kasılmaların istem dışı şekilde meydana gelmesidir.
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi yöntemi için öncelikle hastanın yaşadığı belirtilerin tanısını koymak gerekmektedir. Parkinson hastalığının en önemli belirleyicisi, beyin içerisindeki sinir hücrelerinin hasara uğraması ile dejenerasyon şekline dönüşmesi ve yıllar itibariyle sinir hücrelerin azalmasıdır. Yani parkinson hastalığı, sinir hücrelerinin hasara uğraması ve daha sonradan da bu sinir hücrelerinin gittikçe azalması şeklinde ortaya çıkmaktadır. Hücreler özellikle azaldığı zaman parkinson belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Sinir hücrelerinin hasarına yol açan birçok neden olabileceği gibi tam olarak nedeni bilinemeyebilir. Genetik özellikler yada çevresel etkiler gibi dış faktörler risk unsuru olabilmektedir. Kısacası, parkinson hastalığı, beyindeki bir hücre kaybı sonucu ortaya çıkmaktadır ve beyindeki bir hücre kaybı sonucu ortaya çıkan bu hastalığın hem ilaç hem de cerrahi tedaviler ile hastalık tam olarak ortadan kaldırılmasa da etkilerini azaltmak yönünde başarılı bir şekilde tedavi uygulaması bulunmaktadır.
Parkinson hastalığı tanı yöntemleri
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi yöntemlerinin uygulanabilmesi için hastalığın tanısının konması ve bazı tetkiklerin yapılması önemli olmaktadır. Parkinson hastalığına net bir tanı koyabilmek için bir takım kan tahlilleri yapılmakta, beynin yapısının görüntülenmesi sağlanmaktadır. Bunun için bir çok tetkik ve incelemeler yapılır.
Parkinson Hastalığının Tedavi Yöntemleri
Parkinson hastalığı belirtileri oldukça yavaş ve uzun bir zamanı aldığından dolayı, parkinson hastalığının tedavi yöntemi de oldukça uzun bir vadeyi içermektedir. Dolayısıyla bu kadar uzun bir dönem içerisinde hem doktorun hem de hastanın hem de hasta yakınlarının ve ailesinin işbirliği içerisinde koordineli bir şekilde hareket etmesi, tedavi uygulamasının önemli bir parçası olmaktadır. Bu yüzden parkinson hastalığının tedavi yöntemlerinde sabır ve çaba oldukça önem arz etmektedir.
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi ile parkinson hastalığının tedavi edilmesinin en önemli amacı,hastanın normal sosyal yaşamına dönebilmesi ve bütün rahatsızlıklarını ortadan kaldıracak bir şekilde yaşamış olduğu titremelerini ve istemsiz hareketlerini kontrol altına alabilmesini sağlamak olmaktadır. Ayrıca hastanın sosyal bir yaşama kavuşması hedeflenmektedir. Tedavide hem nöroloji uzmanlarından hem de fizyoterapistlerden yardım alınmaktadır. Hastanın uygulanan tedavi süresi içerisinde düzenli olarak kontrollerine gitmesi çok önemli olmaktadır. Hastanın birden fazla hekime gidip, tekrar tedaviye en baştan uzun bir şekilde başlaması ve zaman kaybetmesi yerine tek bir hekim ile tedaviye devam etmesi önemlidir. Her hastanın, yaşadığı hastalığın öyküsü ve kendine özgü belirtileri farklı olduğu için hastalığın yapısına ve kişiye göre değerlendirilmesi ve hasta için en uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi gerekir.
Bununla birlikte, günümüz teknolojisinin gelişmesi ile birlikte birçok alanda ve tıp alanında da gelişmeler halen devam etmektedir. Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi uygulamaları yapılmış olsa da parkinson hastalığını tamamen yok edecek bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Tedavi yöntemi sadece hastalığın belirtilerini azaltmaya yönelik olmaktadır. Parkinson hastalığının tedavi yönteminin amacı, hastayı rahatsız eden belirtilerin kontrol altına alınması amaçlanmaktadır.
Parkinson hastalığının tedavisinde ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi uygulamaları yapılmaktadır. En yaygın olarak ilaç tedavisi kullanılır. Bu yöntemde tedavide belirli dozajda ilaçlar verilmektedir ve bu tedavide ilaçları ömür boyu hastanın düzenli olarak kullanması önemlidir. Doktor kontrolü haricinde ilaçların bırakılmaması gerekmektedir. İlaçlar eğer doktor kontrolü haricinde bırakılırsa, parkinson hastalığı tekrar başlayacaktır ve ilerleyen dönemlerde daha çok ciddi sorunlara yol açabilmektedir. İlaçları doktorun verdiği ölçüde ve şekildeki dozajda kullanmak gerekmektedir. İlaç tedavi yönteminde belirlenen ilaçlar ve ilaçların dozaj miktarları, her kişiye göre ve her hastaya göre değişmektedir. İlaçlarla birlikte aynı zamanda fiziksel egzersiz verilmesi ve bu egzersizlerin fizyoterapist aracılığıyla yapılması tedavide yararlı olmaktadır. Parkinson hastalığının tedavisinin amacı öncelikle hastanın yaşamış olduğu sıkıntıları, sorunları kontrol altına alabilmesini sağlamak ve hastanın günlük yaşamına normal aktivitelerini yapabilmesi ve sosyal hayatında aktif olabilmesini sağlamak olmaktadır. İlaç tedavi yönteminde hastalığın gidişatına göre ilaç dozajları arttırılabilmektedir.
Bunun yanı sıra, yaygın olarak ilaç tedavisi kullanılmakla birlikte, ilaç tedavisinin yanıt vermediği ve ilaç tedavisi uygulanmasına rağmen hastalığın seyrinin giderek artması durumunda parkinson hastalığının cerrahi tedavisi için yöntem planlanmaktadır. Yani, ilerleyen evrelerde istem dışı hareketlerin artışının meydana gelmesi durumunda cerrahi tedavi yöntemine başvurulmaktadır. Parkinson hastalığının tedavi yöntemi belirlenirken her hastaya göre farklı bir tedavi planı yapılmaktadır ve tedavi planı yapılırken bir çok faktör göz önünde bulundurulur.
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi uygulaması için belirlenmesi gereken önemli faktörler;
- Hastalığın evresi
- Hastanın yaşı
- Titreme belirtisinin var olup olmadığı
- İstemsiz meydana gelen hareketlerinin yavaşlığının var olup olmadığı
- Hastanın mesleği
- Hastanın beyninde başka bir sorun olup olmadığı
- Dürtü kontrol bozukluğu, hayal gibi bir takım psikiyatrist sorunlarının bulunup bulunmadığı
- Hastanın başka sağlık sorunlarının bulunup bulunmadığı yönündeki faktörlerin öğrenilmesi tedavi uygulamasında önemli olmaktadır.
Parkinson Hastalığında Cerrahi Uygulama
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi nasıl olmaktadır? Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi için uygulanan yöntemde, hastalığının tedavisinde yaygın olarak kullanılan ilaçlar eğer bir fayda sağlamaz ise bu takdirde cerrahi ameliyat yöntemi uygulanmaktadır. Cerrahi yöntemin uygulanabilmesi için psikolog, psikiyatrist, nörolog, fizyoterapist tarafından oluşturulan konseyin, tetkik ve incelemeleri analiz ederek ameliyata karar vermesi gerekir. Parkinson hastasının cerrahi ameliyat olabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi önemli olmaktadır.
Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi uygulamasının yapılabilmesi için öncelikle en önemli şart; hastanın bu hastalığın tanısının konulduktan sonra 5 yıl sonra MR görüntüleri çekildiğinde, görüntüleme testlerinin normal olması gerekir. Bununla birlikte, hastanın psikiyatri sorunlarının olmaması, unutkanlığın olmaması, bir takım psikiyatri ilaçları kullanmaması gerekmektedir. Ayrıca, parkinson hastası doktorun kontrolü altında ve belirlenen dozajlarda bütün ilaçlarını zamanında almasına rağmen her hangi bir tedavi de ilerleme görülmediği durumlarda, hastalığın belirtileri çok daha kötü şekilde seyrederse cerrahi tedavi uygulanmaz. Yani parkinson hastası ilaç tedavisinden sonraki 3 yıl sonra hastalığın artmış olması, hastanın istemsiz hareketlerinin artış göstermesi, kayık olan göz hareketlerinin ortaya çıkması, denge kusurlarının çoğalması durumlarında cerrahi tedavi uygulanmamaktadır. Bu şartlar dikkate alınmadan kişiye cerrahi bir ameliyat uygulanırsa kişinin felç geçirme yada kalıcı konuşma zorluğu gibi daha ciddi sorunlar ortaya çıkabilir. Cerrahi tedavi yöntemi ile parkinson hastalığını tamamen durdurmak mümkün değildir. Yani cerrahi yöntem, hastalığı tamamen ortadan kaldırmamaktadır. Bu yöntem, parkinson hastalığının ilerlemesine de engel olamamaktadır. Parkinson hastalığının cerrahi tedavisi için uygulanan yöntem sadece kullanılan ilaçların daha çok azaltılmasını sağlamaktadır. Cerrahi tedavilerde iki ameliyat olmaktadır. Birincisi beyin uyarıcı ameliyatları diğeri de hücre yapma amaçlı ameliyatlar ve ışınlama yöntemleri olmaktadır.