COVİD-19 sonrasında tedavinizi ihmal etmeyin
COVID-19 hastalığına yakalanıp tedavisinin ardından iyileşen hastaların önemli bir bölümü günlük hayata dönmeyi zorlaştıran semptomlarla karşı karşıya kalmaktadır. Covid 19 hastalığın özellikle akciğerlerde hasara yol açmaktadır.
Hastalığın yol açtığı semptomların olabildiğince azaltılması, hastanın günlük yaşam aktivitesinde mevcut kapasitesinin tam anlamıyla kullanması ve kaliteli nefes alıp verilmesinin sağlanması önemlidir.
Covid 19 semptomları bazen aylarca sürebilir. Covid 19 virüsü kalbe, akciğerlere ve beyne değişik derecelerde zarar verebilmektedir. Bu durum da uzun vadeli dönemde değişik sağlık sorunlarını beraberinde getirir.
Covid 19 Sonrası Semptomlar Nelerdir ?
Koronavirüs hastalığı (COVID-19) olan çoğu kişi birkaç hafta içinde tamamen iyileşir. Ancak bazı insanlar “hastalığın hafif versiyonlarına sahip olanlar bile” ilk iyileşmelerinden sonra uzun süren semptomlar yaşayabilir.
Covid 19 Sendromu Nedir ?
Hastalarda oluşan bu durum COVID-19 sonrası sendromu veya "Uzamış COVID-19 " olarak adlandırılır.
Yaşlı insanlar ve pek çok ciddi tıbbi rahatsızlığı olan kişiler, COVID-19 semptomlarını en fazla yaşayan kişilerdir, ancak genç ve sağlıklı insanlarda bile enfeksiyon geçirdikten sonra haftalar veya aylar sonra değişik rahatsızlıklar görülebilir. Zamanla ortaya çıkan en yaygın belirti ve semptomlar şunları içerir:
- Yorgunluk
- Nefes darlığı
- Öksürük
- Eklem ağrısı
- Göğüs ağrısı
- Diğer uzun vadeli belirti ve semptomlar şunları içerebilir:
- Kas ağrısı veya baş ağrısı
- Hızlı veya şiddetli kalp atışı
- Koku veya tat kaybı
- Hafıza, konsantrasyon veya uyku sorunları
- Döküntü veya saç dökülmesi
Covid 19 Hangi Organlarda Hasara Yol Açar ?
Her ne kadar COVID-19 öncelikle akciğerleri etkileyen bir hastalık olarak görülüyor ise de birçok diğer organlara da zarar verebilir. Bu organ hasarı, uzun vadeli sağlık sorunları riskini artırabilir. COVID-19'dan etkilenebilecek organlar şunları içerir:
- Kalp: COVID-19'un iyileşmesinden aylar sonra yapılan görüntüleme testleri, yalnızca hafif COVID-19 semptomları yaşayan kişilerde bile kalp kasında kalıcı hasar olabileceğini göstermiştir. Bu, gelecekte kalp yetmezliği veya diğer kalp komplikasyonları riskini artırabilir.
- Akciğerler: Genellikle COVID-19 ile ilişkilendirilen pnömonitürü, akciğerlerdeki küçük hava keselerinde (alveoller) uzun süreli hasara neden olabilir. Meydana gelen yara dokusu, uzun zamanda solunum problemlerine neden olabilir.
- Beyin: Gençlerde dahi, COVID-19 değişik felç gibi hastalıklar, nöbetlere ve geçici felce sebep olan bir durum olan Guillain-Barresendromuna neden olabilir. COVID-19, Parkinson hastalığı ve Alzheimer hastalığı geliştirme riskini de artırabilir.
Covid 19 Pıhtılaşmaya Neden Olur mu ?
COVID-19, kan hücrelerinin kümelenme ve pıhtılaşma olasılığını artırabilir. Büyük pıhtılar kalp krizi ve felçlere yol açabilirken, COVID-19'un sebep olduğu kalp hasarının büyük bölümünün kalp kasındaki küçük kan damarlarını (kılcal damarlar) tıkayan çok küçük pıhtılardan kaynaklandığı belirtilmektedir.
Kan pıhtılarından etkilenen vücudun diğer bölümleri içinde akciğerler, bacaklar, karaciğer ve böbrekler de yar alır. Öte yandan COVID-19 kan damarlarını zayıflatabilir ve sızmalarına yol açabilir. Bu da karaciğer ve böbreklerde potansiyel olarak uzun dönemde problemlere neden olur.
Covid 19 Ruh Sağlığını Etkiler mi?
COVID-19'un şiddetli semptomları olan kişiler genellikle bir hastanenin yoğun bakım ünitesinde, nefes almak için ventilatörler gibi mekanik yardımla tedavi edilmek zorundadır. Yalnızca bu deneyimden kurtulmak, kişinin daha sonra travma sonrası stres sendromu, depresyon ve anksiyete geliştirmesini daha olası hale getirebilir.
COVID-19’un Vadeli Birçok Etkisi Hala Bilinmiyor
COVID-19'un insanları zaman içinde nasıl etkileyeceği konusunda hala çok şey bilinmiyor. Bu arada, araştırmacılar, hekimlerin, organlarının iyileştikten sonra nasıl çalıştığını görmek için COVID-19 hastalığı bulunanların yakından takip edilmesini önermektedir.
Tüm dünyada birçok büyük tıp merkezi, COVID-19'dan iyileştikten sonra kalıcı semptomları veya ilgili hastalıkları olan kişilere bakım sağlamak için özel klinikler açmaktadır.
Mutlidisipliner Takip Programı Oluşturuldu
Covid 19 hastalığı geçiren hastalarımızda sonradan oluşabilecek komplikasyonların önlenmesi amacıyla dahiliye, kardiyoloji, göğüs hastalıkları, enfeksiyon, nefroloji, nöro-psikiyatri, fizik tedavi bölümlerinden oluşan multidisipliner takip programı oluşturulmuştur.
Covid 19 sonrası dönemde COVID-19'a sahip çoğu insanın hızla iyileştiğini hatırlamak önemlidir. Ancak COVID-19'un potansiyel olarak uzun süreli sorunları, doğru izlem programlarıyla potansiyel sorunları saptamak açısından son derece önemlidir.