Vajinal kuruluk, kadınlarda yaşam kalitesini etkileyen ve cinsel yaşamda rahatsızlık yaratan yaygın bir durumdur. Özellikle menopoz döneminde sık görülse de her yaşta ortaya çıkabilir. Ankara’da bulunan Koru Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Prof. Dr. Aydan Biri ile vajinal kuruluğun nedenlerini ve çözüm yollarını ele aldık.
Hormon Düzeylerindeki Değişimler Vajinal kuruluğun en yaygın nedeni östrojen hormonunun azalmasıdır. Bu durum özellikle menopoz, doğum sonrası dönem ve emzirme sürecinde belirgindir. Östrojen eksikliği vajinal dokunun incelmesine, elastikiyetini kaybetmesine ve nem oranının düşmesine yol açar.
Menopoz ve Perimenopoz Menopoz sürecinde östrojen seviyesi ciddi şekilde düşer. Bu da vajinal dokunun kurumasına ve cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olur. Prof. Dr. Aydan Biri, menopozdaki kadınlarda bu sorunun oldukça yaygın olduğunu belirtmektedir.
Doğum ve Emzirme Dönemi Doğum sonrası ve emzirme döneminde östrojen seviyeleri düşük olduğundan geçici vajinal kuruluk yaşanabilir. Bu durum genellikle hormonal dengenin yeniden sağlanmasıyla düzelir.
Bazı İlaçlar ve Tıbbi Tedaviler Antidepresanlar, antihistaminikler, doğum kontrol hapları, kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler vajinal kuruluğa neden olabilir.
Stres ve Psikolojik Faktörler Yoğun stres, anksiyete ve depresyon, vücudun hormon dengesini etkileyerek vajinal kuruluğa yol açabilir.
Bağışıklık Sistemi ve Otoimmün Hastalıklar Sjögren sendromu gibi bağışıklık sistemi hastalıkları, vücudun nem üreten bezlerinde bozulmaya neden olarak vajinal kuruluğa yol açabilir.
Alerjenler ve Tahriş Edici Ürünler Koku verici sabunlar, parfümler, vajinal duşlar, deterjanlar, kokulu ve renkli tuvalet kağıtları, sentetik iç çamaşırları vajinal dokuyu tahriş ederek kuruluğa neden olabilir.
Çözüm Yolları #
- Hormonal tedaviler (östrojen kremleri, tabletler, vajinal halkalar)
- Nemlendirici ve kayganlaştırıcı ürünler
- Tahriş edici ürünlerden uzak durma
- Sağlıklı beslenme ve su tüketimini artırma
- Düzenli cinsel aktivite ile vajinal dolaşımı destekleme
Sıkça Sorulan Sorular (SSS) #
- Vajinal kuruluk sadece menopozda mı olur? Hayır, her yaşta görülebilir.
- Vajinal kuruluk cinsel isteği azaltır mı? Evet, ağrı ve rahatsızlık nedeniyle cinsel istekte azalma olabilir.
- Doğum kontrol hapı vajinal kuruluğa neden olur mu? Evet, bazı haplar östrojen seviyesini etkileyerek kuruluğa yol açabilir.
- Vajinal kuruluk için en etkili tedavi nedir? Nedene bağlı olarak hormonal veya nemlendirici tedaviler uygulanır.
- Su içmek vajinal kuruluğu önler mi? Yeterli sıvı tüketimi genel nem dengesine katkı sağlar, ancak tek başına çözüm olmayabilir.
- Stres vajinal kuruluğu artırır mı? Evet, stres hormon dengesi üzerinde olumsuz etki yapar.
- Vajinal duş yapmak doğru mu? Hayır, vajinal duş vajinanın doğal florasını bozarak kuruluğa ve enfeksiyona neden olabilir.
- Kuruluk kendi kendine geçer mi? Bazı durumlarda evet, ancak çoğu zaman tedavi gerektirir.
- Vajinal kuruluk hamilelikte olur mu? Evet, hormonal değişiklikler nedeniyle görülebilir.
- Vajinal kuruluk enfeksiyon riskini artırır mı? Evet, vajinanın doğal bariyerinin zayıflaması enfeksiyon riskini artırır.
Vajinal kuruluk, doğru teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilecek bir durumdur. Koru Ankara Hastanesi’nden Prof. Dr. Aydan Biri, bu sorunun yaşam kalitesini olumsuz etkilemesine izin vermeden, erken dönemde müdahale edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.