HPV (Human Papilloma Virüs), kadınlarda en yaygın cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir. Bazı HPV türleri rahim ağzı kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilirken, bazıları yalnızca ciltte siğil oluşumuna neden olur. Ankara’da bulunan Koru Ankara Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Prof. Dr. Aydan Biri ile kadınlarda HPV virüsünün belirtilerini ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele aldık.
HPV Nedir? #
HPV, cilt ve mukozaları etkileyen, yüzlerce farklı tipi bulunan bir virüstür. Bazı tipleri düşük riskli olup yalnızca siğil yaparken, yüksek riskli tipleri rahim ağzı, vajina ve vulva kanserine neden olabilir.
HPV Nasıl Bulaşır? #
HPV, çoğunlukla cinsel temas yoluyla bulaşır. Vajinal, anal ve oral seks sırasında, hatta prezervatif kullanılsa bile temasla geçebilir. Nadiren doğum sırasında anneden bebeğe de bulaşabilir.
Kadınlarda HPV Belirtileri HPV enfeksiyonu çoğu zaman belirti vermez ve bağışıklık sistemi virüsü kendiliğinden temizleyebilir. Ancak bazı durumlarda belirtiler ortaya çıkar:
- Genital siğiller: Vulva, vajina, rahim ağzı, kasık bölgesi ve anüs çevresinde et benine benzeyen kabarıklıklar
- Kaşıntı veya yanma hissi
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Anormal vajinal kanama
Yüksek Riskli HPV Tiplerinin Belirtileri Yüksek riskli HPV tipleri genellikle belirti vermez, ancak rahim ağzı hücrelerinde değişimlere yol açar. Bu nedenle düzenli smear testi ve HPV taraması çok önemlidir. Prof. Dr. Aydan Biri, bu taramaların erken teşhiste hayat kurtarıcı olduğunu vurgulamaktadır.
HPV ve Rahim Ağzı Kanseri İlişkisi HPV, rahim ağzı kanserlerinin %99’undan sorumludur. Yüksek riskli HPV tipleri (özellikle tip 16 ve 18) bu kanserin başlıca nedenidir. Düzenli jinekolojik kontroller, erken teşhis için kritik önemdedir.
HPV Enfeksiyonundan Korunma Yolları #
- HPV aşısı olmak
- Prezervatif kullanmak
- Tek eşlilik
- Düzenli jinekolojik kontrol
Sıkça Sorulan Sorular (SSS) #
- HPV virüsü bulaştığında mutlaka belirti verir mi? Hayır, çoğu zaman belirti vermez.
- HPV’den tamamen kurtulmak mümkün mü? Bağışıklık sistemi çoğu HPV enfeksiyonunu 1-2 yıl içinde temizler.
- HPV aşısı ne zaman yapılmalıdır? Cinsel aktivite başlamadan önce yapılması en etkilidir, ancak daha sonra da koruma sağlar.
- HPV testi ne sıklıkla yapılmalı? 30 yaş üzeri kadınlarda 5 yılda bir önerilir.
- HPV sadece cinsel yolla mı bulaşır? Genellikle evet, ancak nadir de olsa ortak kullanım alanlarından ( havuz, hamam, sauna..) ve ortak kullanılan eşyalar ( havlu, ,ç çamaşırı vb) temasla bulaşabilir.
- HPV taşıyan bir kişiyle aynı tuvaleti kullanmak bulaştırır mı? Hayır, bu yolla bulaşmaz.
- HPV enfeksiyonu kısırlığa neden olur mu? Doğrudan kısırlığa yol açmaz, ancak komplikasyonlar tedaviyi zorlaştırabilir.
- Genital siğiller kansere dönüşür mü? Düşük riskli tiplerin yaptığı siğiller kansere dönüşmez.
- HPV testi pozitif çıkarsa ne yapılmalı? Doktorun önerdiği ek testler ve düzenli takip yapılmalıdır.
- HPV aşısı tedavi edici midir? Hayır, mevcut enfeksiyonu tedavi etmez; sadece yeni tiplerle enfeksiyonu önler.
Kadınlarda HPV, çoğu zaman sessiz ilerleyen ancak ciddi sonuçlar doğurabilen bir enfeksiyondur. Prof. Dr. Aydan Biri’nin de belirttiği gibi, düzenli tarama testleri ve koruyucu önlemler, HPV’nin olası olumsuz etkilerinden korunmanın en etkili yollarıdır.